De Groote Klassenoorlog

Mocht je ooit eens iets rond Wapenstilstand willen organiseren, een herdenking of iets op school of zo, onthou dan: 'In Flanders Fields' is géén pacifistisch gedicht.

Je denkt: die lieflijke poppies versus de ellende van de loopgravenoorlog, het is poëzie en dichters zijn gevoelige zieltjes, dus zal het wel een oproep zijn om een einde te maken aan de oorlogsgruwel. Maar je moet het eens aandachtig lezen.

'In Flanders Fields' is een toonbeeld van (haalt diep adem) jusq'au-boutistische poëzie. Een oproep van de doden aan zij die nog leven om de strijd vooral verder te zetten. Te allen prijze te blijven vechten. Tot het bittere einde. Jusq’au bout. Vandaar.

Als het gedicht tot op vandaag zo beroemd is, dan is dat niet omdat het indertijd erg geliefd was bij de soldaten, maar omdat het massaal verspreid werd als oorlogspropaganda. Eigenlijk heeft die John McCrae indirect - en wellicht ongewild - een paar honderdduizend extra doden op zijn geweten.

En pas op, en dan hebben we nog niet gehad over het feit dat die Eerste Wereldoorlog niet het gevolg was van de moord op Franz Ferdinand in Sarajevo. Nog ziets.

Ook daarover gaat ‘De Groote Klassenoorlog 1914 – 1918', een indrukwekkend boek van historicus Jacques Pauwels, doctor in de politieke wetenschappen aan de Universiteit van Toronto. Het voelt alsof je voor het eerst je hoofd boven een loopgracht uitsteekt en eindelijk het volledige landschap ziet.