Hoe zal de wereld van president Trump eruitzien?

"De moslims zijn niet te vertrouwen"

Volgens Trump is het zonneklaar dat moslims in de VS een risico vormen voor de veiligheid. Hij gelooft in de mythe dat ze allen stonden te juichen op 9/11 toen de terroristen van Al Qaeda vliegtuigen binnenvlogen in de WTC-torens. Daarom moeten moslims in de VS in de gaten worden gehouden en informatie over hen moet worden bijeengebracht in een databank. En vooral moskeeën moeten door de veiligheidsdiensten worden gecontroleerd.

Door alle moslims over één kam te scheren, zal president Trump een belangrijk onderdeel van de VS-bevolking stigmatiseren en van de maatschappij afzonderen. Het gevolg is duidelijk: het risico op radicalisering en het gevoel uitgestoten te worden, zal enkel toenemen. Ook de relaties met de Arabische wereld en moslimlanden in het algemeen (van Marokko tot Indonesië, bondgenoten van de VS nota bene) kunnen ernstig worden geschaad.

Massale deportatie en muren tegen migranten

Meer nog: voor Trump zijn vluchtelingen en immigranten uit moslimlanden niet langer welkom in de VS, terwijl buurland Canada dat nu net wel doet onder premier Justin Trudeau. Dat geldt overigens voor alle migranten, inclusief niet-moslims uit Latijns-Amerika. Om die migranten tegen te houden, wil Trump een lange muur langs de grens met Mexico, die betaald zou moeten worden door dat land.

Meer nog: president Trump heeft beloofd om alle elf miljoen illegalen in de VS "menselijk" te deporteren. Dat zijn meer mensen dan er in België wonen. Hoe hij dat praktisch gaat aanpakken, is echter niet duidelijk, vooral niet omdat Mexico en Latijns-Amerika die mensen niet zomaar zullen terugnemen.

Gescheiden door de Atlantische Oceaan lijkt een massale vluchtelingenstroom vanuit de moslimwereld zoals Europa nu doormaakt, niet echt waarschijnlijk in de VS. Het buitenhouden van Syrische vluchtelingen is dan ook niet zo moeilijk.

Langs de grens met Mexico staan nu in Arizona en Texas al muren. In principe zou de bouw van een muur langs de hele grens ongeveer tien miljard dollar kosten. Dat is haalbaar, maar de kans dat Mexico daarvoor wil betalen, is nihil en de kwestie zal tot heel wat spanningen leiden met het buurland dat economisch en politiek erg belangrijk is voor de VS.

Het massaal deporteren van elf miljoen mensen zou de VS een " " imago geven dat afsteekt tegen de notie als land dat gebouwd werd door migranten. We zijn dan ver af van " ", een inscriptie op het Vrijheidsbeeld in New York. Los daarvan zou de economie van de zuidelijke staten en Californië grote hinder ondervinden als goedkope "illegale" werkkrachten plots zouden vertrekken.

OK met Rusland, wat met Europa?

Trump zegt dat hij "goed overweg zou kunnen" met de Russische president Vladimir Poetin. Die laatste heeft daar al positief op gereageerd. Toenadering met Rusland zou de huidige spanningen over Oekraïne en Syrië kunnen doen afkoelen. Zo heeft Trump eerder al laten verstaan dat de wereld beter af was met dictators zoals Saddam en Khaddafi -eerder dan de huidige chaos- en datzelfde geldt wellicht ook voor Assad.

De Trump-presidency zal wellicht het einde betekenen van Oekraïne als staat, een cadeautje van Trump om de relaties met Moskou aan te halen.

Dat zou echter wel over de hoofden gebeuren van de Europese bondgenoten van de NAVO en de EU en die voor schut zetten. De relaties met de NAVO en Europa zouden terugvallen tot de "kille klimaat" van George W. Bush na diens inval in Irak of mogelijk erger. Het vertrouwen van de Europeanen in de VS zou geschaad zijn en de trans-Atlantische link, een onderdeel van de veiligheid aan beide kanten van de oceaan, ondergraven.

Trump vindt de NAVO overigens "overbodig" en "inefficiënt" en als hij die wil behouden, moet die alliantie grondig hervormd worden, vindt hij, waarbij de andere staten (wij dus) meer investeringen en verantwoordelijkheden op zich zouden moeten nemen.

China en handel

Minder positief staat Trump tegenover China. Opvallend is dat hij echter enkel kritiek uit op dat land inzake het economisch en monetair beleid. Zo wil hij dat Peking een einde maakt aan de kunstmatige onderwaardering van de eigen munt, de yuan. Ook andere voorbeelden van "unfair handelsbeleid" moeten worden ingeperkt evenals de bescherming van intellectueel eigendom, en een verbetering van milieu- en arbeidsvoorwaarden in de Volksrepubliek.

Het agressieve handelsbeleid van China is vele Amerikanen en Europeanen een doorn in het oog. Door de huidige groeivertraging en problemen binnen China zelf, lijkt Peking echter nog minder geneigd dan vroeger om dat te verhelpen. Anderzijds zal een terugval van de Chinese economie ook gevolgen hebben voor de VS en bovendien zit China met erg veel VS-schuldpapier.

Los daarvan zegt Trump niets over de strategische conflicten tussen de VS en de bondgenoten tegenover China, zowel in Noordoost-Azië (Korea) als in Zuidoost-Azië (Zuid-Chinese Zee, zeestraten). Net als in Europa zullen bondgenoten als de Filipijnen, Singapore en dergelijke zich afvragen wat die VS-bescherming inhoudt.

Weg met Obamacare

Net als alle andere Republikeinse kandidaten wil Trump de algemene ziekteverzekering van president Barack Obama -de "Obamacare"- afschaffen. Iedereen heeft recht op een verzekering, maar Trump wil de federale overheid daarvan uitsluiten en dat terugbrengen naar het niveau van de deelstaten en dan vooral van de privésector.

De invoering van de "Obamacare" werd eerst geopperd onder president Harry Truman en was altijd een mantra van de Democraten. President Bill Clinton kon het in de jaren 90 niet waarmaken, maar Barack Obama deed het wel.

Klimaatverandering is "gewoon weer"

Trump gelooft niet in de opwarming van de aarde of een klimaatverandering en als die er is, is dat gewoon de gang van de natuur. Zuivere lucht en water zijn belangrijk, zegt hij, maar de klimaatwetenschap is "bedrog". Hij wil geen geld investeren in de strijd tegen de opwarming. Dat kost veel geld en banen en niemand weet of het werkt, aldus Trump.

Met die boodschap zal het presidentschap van Trump de doodsteek geven aan internationale klimaatakkoorden die onlangs met veel moeite en discussie bereikt zijn in Parijs. De exit van de VS zal ook andere erg vervuilende grootmachten zoals China, Rusland en India tot hetzelfde aanzetten, anders ondervinden zij concurrentieel nadeel.

Alle moeizame vooruitgang van de voorbije decennia sinds het Kyoto Protocol zou worden tenietgedaan. Hoe de wereld er dan tien of twintig jaar na Trump zal uitzien, is dan moeilijk in te schatten.

Amerika tegen de rest?

Als Trump zijn beloften ook effectief uitvoert, zal hij een aantal belangrijke evenwichten in de wereld verstoren. Dat slaat dan op de trans-Atlantische link met de bondgenoten van de NAVO en Europa, maar evenzeer met die in het Verre Oosten en die in het Midden-Oosten en Latijns-Amerika.

Op sociaal en milieuvlak dreigt de VS onder Trump een forse ruk naar het verleden maken en de verwezenlijkingen van de voorbije decennia tenietdoen. Wat het klimaat betreft, zou dan onomkeerbaar worden.

Op tal van vlakken zou de VS opnieuw erg unilateraal optreden, net zoals onder Bush Jr. met mogelijk veel imagoschade tot gevolg. Laat nu net dat zijn wat huidig president Obama grotendeels heeft kunnen herstellen. Net als onder Bush kan Amerika veel forceren op eigen kracht, maar op termijn zou dat invloed en macht ondergraven. Het hele netwerk van allianties dat de VS na 1945 wereldwijd opgebouwd heeft en een steunpilaar van zijn macht is, zou onder druk komen te staan. Hoe dan ook zal de wereld er niet eenvoudiger op worden onder Trump.