20 jaar geleden werd Marc Dutroux opgepakt

Stefaan De Clerck keerde in de zomer van 1996 terug uit vakantie toen de zaak Dutroux ontplofte

“Dit was een ontploffing. Er was een cumul van dossiers die niet opgelost raakten. En toen kwam het dossier Dutroux, waarbij bleek dat iemand te vroeg was vrij gelaten en dat het met seksuele delinquentie te maken had. Dat bracht een heel emotionele volkswoede teweeg, die zeer moeilijk te beheersen was. Het was een zeer explosieve periode die begon met de naam Dutroux”

Stefaan De Clerck wilde die woede kanaliseren door veel uitleg te geven. “Door het nauwe contact dat ik had opgebouwd met de ouders van de verdwenen kinderen en door heel aanwezig te zijn en veel te luisteren, denk ik dat ik eerder heb geprobeerd te bemiddelen. Ik ben heel transparant geweest in het hele gebeuren. Na de dag van de ontdekking van Dutroux heb ik een persconferentie gegeven en het hele dossier op tafel gelegd om te zeggen wat in het verleden fout was gelopen.”

Evolutie

Maar de zaak Dutroux heeft ook veel in gang gezet, veel positieve dingen:

“Er zijn veel wetswijzigingen gekomen en er is de hervorming van het politie- en justitielandschap. Die is er gekomen onder druk van ouders, publieke opinie en media. Het slachtoffer is centraal komen te staan, er zijn strafuitvoeringsrechtbanken  en de politieke benoeming van magistratuur is gestopt. Tal van zaken zijn toen positief gestart.”

Blijft in mijn ziel gekerfd

“Maar ook na 20 jaar blijft dit scherp in mijn ziel gegrift. Dit heeft mij ook persoonlijk geraakt, als vader van 5 kinderen voel je mee. De periode staat mij nog heel scherp voor de geest.”

20 jaar geleden kwam ook de strijd tegen seksuele criminaliteit op de radar. Heidi De Pauw van Child Focus zet zich daar al jaren voor in:

De ouders toen stonden heel alleen. Zij moesten in hun living met een simpel printertje opsporingsaffiches drukken. Zij konden alleen beroep doen op vrienden en kennissen. Dat loopt vandaag gelukkig vlotter.

"Er is een goede samenwerking met politie en justitie en met hulpverleners als het gaat over verdwijningen. Maar wat nog beter kan is de strijd tegen kinderpornografie. Producenten en consumenten moeten meer opgespoord en vervolgd worden, maar ook de slachtoffers moeten de nodige hulpverlening krijgen.”

Jeroen Wils werkte als journalist bij Het Nieuwsblad, toen Dutroux gearresteerd werd. Een jaar eerder volgde hij al de verdwijningen van Julie en Melissa, An en Eefje, die in de zomer van 1995 hadden plaatsgevonden. "Ik was 28 jaar, mijn wereld bestond uit Vlaanderen, Brussel een beetje, plots kwamen wij in een nieuwe wereld terecht, het vuile Wallonnië, de achterkamers van ons land waar we maanden hebben gekampeerd om heel die zaak te verslaan"

Je maakt iets mee waarvan je dan al beseft, dit is geschiedenis, echt iets onvoorstelbaar wat we aan het meemaken zijn

Bijzondere tijd

Er doken ook veel geruchten en complottheorieën op. "Voor journalisten was het moeilijk om waarheid van fictie te onderscheiden. We hebben ons allemaal laten meeslepen door heel die sfeer van verdachtmakingen en complotten. Ik herinner mij nog dat wij in die nadagen van Dutroux, in de herfst 1996 , toch allemaal met met veel angst rondliepen, dat er nog iets groter ging uitbreken, waardoor het hele land om zijn grondvesten zou daveren. Het was ook een nieuw soort misdaad dan die we tot dan toe kenden."