30.000 mensen die maar 1 of 2 dagen tijdelijk werkloos zijn, ontvangen volledige Vlaamse energiepremie van 200 euro

Toen in maart de coronacrisis uitbrak en veel bedrijven dicht gingen, besliste de Vlaamse regering om werknemers financieel te steunen die tijdelijk werkloos werden. Die steun zou komen bovenop de federale maatregelen als tijdelijke werkloosheid. Op 18 maart kwam dan de mededeling dat de Vlaamse regering, op voorstel van minister van Energie Zuhal Demir (N-VA), eenmalig de water-, gas- en elektriciteitsfactuur van die gezinnen voor haar rekening zou nemen.

202 euro voor iedereen

Concreet kwam er een forfaitair bedrag van 202 euro, voor iedereen die minstens één dag tijdelijk werkloos werd door COVID-19. Die tijdelijke werkloosheid moet zich voordoen tussen 20 maart en 17 juli, de periode waarin in Vlaanderen de “civiele noodsituatie voor de volksgezondheid” geldt. Een inkomensgrens is er niet. Met andere woorden: wat ook je inkomen is, als je minstens één dag tijdelijk werkloos werd of wordt tussen 20 maart en 17 juli, heb je recht op de premie. Waar in één gezin beide partners minstens één dag tijdelijk werkloos zijn, wordt de premie twee keer gestort.

Intussen is de premie uitbetaald aan ruim 702.000 rechthebbenden, wat betekent dat de maatregel al 142 miljoen euro kost.  Dat bedrag dateert van de eerste week van juni en zal intussen wel al hoger liggen. Het bedrag kan trouwens nog verder oplopen aangezien de periode van “civiele noodsituatie” nog loopt tot 17 juli.  Wel wordt de premie maar één keer uitbetaald, ook als werknemers in meerdere maanden tijdelijk werkloos zijn.

Voorlopige cijfers

Uit cijfers van de RVA blijkt dat, sinds het begin van de coronacrisis, ruim 27.000 mensen in Vlaanderen maar één of twee dagen tijdelijk werkloos waren. Dit is nog een zeer voorzichtig cijfer. Het slaat op het aantal mensen aan wie effectief een uitkering voor tijdelijke werkloosheid is uitbetaald. Als we kijken naar het aantal aangevraagde maar nog niet verwerkte dossiers, gaat het om 46.000 mensen. Niet alle aanvragen gaan in de praktijk ook door maar zeker is dat 27.000 maar een zeer voorlopig cijfer is. Zeker ook omdat het stelsel nog altijd van kracht is. Vandaar dat we het cijfer hanteren van “bijna 30.000 mensen” tot nu toe.

Deze bijna 30.000 mensen hebben, ondanks hun heel korte werkloosheid, de volle premie van 202 euro ontvangen. Het is namelijk niet zo dat je bij heel korte werkloosheid maar een deel van de premie ontvangt.  En voor alle duidelijkheid: het is ook niet zo dat deze 30.000 mensen op één of andere manier gefraudeerd of geprofiteerd hebben. De premie wordt gewoon automatisch gestort, ze moet zelfs niet worden aangevraagd.  Sommige mensen waren dan ook verbaasd dit bedrag plots op de rekening te zien.

Budgettair krappe tijden

De vraag is of mensen die maar 1 of 2 dagen tijdelijk werkloos zijn en daarvoor een vergoeding krijgen van 70% van hun loon, zo’n premie nodig hebben.  Zeker in budgettair krappe tijden. Vlaams minister van Energie Zuhal Demir verklaart de keuze voor dit systeem, zonder minimaal aantal dagen werkloosheid en zonder inkomensbeperkingen, vanuit een streven naar eenvoud en naar snelheid.

“Op deze manier blijft het systeem eenvoudig. Een uitbetaling volgens het aantal dagen werkloosheid zou de inzet van heel wat extra personeelsleden gevergd hebben, wat wellicht de kost van het systeem veel groter zou gemaakt hebben dan vandaag. Ook zou dit tot een veel latere uitbetaling aan de werkloze hebben geleid. En de bedoeling van de politiek was net een snelle uitbetaling", aldus Demir.

De andere gewesten

De andere gewesten werken met meer gerichte maatregelen. De energiepremie in Wallonië (175 euro voor gas en elektriciteit samen) gaat alleen naar gezinnen met een budgetmeter, dat zijn mensen die moeite hebben om hun energierekening te betalen. Er is wel een waterpremie van 40 euro voor iedereen die tijdelijk werkloos is (geweest) en daardoor moeite heeft om zijn factuur te betalen. Er is geen minimaal aantal dagen werkloosheid vereist maar de premie moet wel worden aangevraagd. Dat is intussen 77.000 keer gebeurd, minder dan verwacht door de Waalse regering.

In Brussel is er geen “energiepremie” als zodanig die cash wordt uitbetaald. Kwetsbare gezinnen worden wel beschermd tegen afschakelingen en kunnen betalingssteun krijgen via het OCMW. Er is ook een eenmalige premie van 215 euro voor huurders met een beperkt inkomen die minstens 15 dagen tijdelijk werkloos zijn geweest. Brussel schat het aantal begunstigden op 81.000.

Bron: vrt,ws.be