5 tips om je kachel minder schadelijk te maken

1. Vervang je oude kachel door een nieuwe

Sinds 2010 zijn de regels voor kachels steeds strenger geworden, maar niemand weet hoeveel gezinnen nog een oude kachel (van voor 2010) hebben staan. In Duitsland worden kachels geregistreerd door de overheid en daar zien we dat meer dan 80 procent van de houtkachels dateren van voor 2010. In België zal dat waarschijnlijk niet beter zijn en zelfs een vervaningspremie zal nog steeds niet iedereen over de streep trekken om een nieuwe te kopen. Kachels zijn nog steeds vrij duur. Je betaalt gemakkelijk 1.000 euro en duurdere modellen lopen al snel op tot 4.000 euro of meer. 

2. Kies voor een pelletkachel

Pelletkachels die na 2016 op de markt zijn gebracht, stotel veel minder fijn stof uit dan een houtkachel of open haard.  Die pelletkachels mogen maximaal 30 milligram fijn stof per kubieke meter produceren en bij een open haard loopt dat op tot het tienvoudige: 300 mg/m³. Een moderne houtkachel zweeft daar ergens tussenin: die mag maximaal 40 mg/m³ uitstoten.

Tegenwoordig bestaan er zelfs pelletkachels die bijna niets meer uitstoten, maar die zijn nog erg duur en kunnen meer dan 5.000 euro kosten. Ook nadelig is dat pellets niet aan de bomen groeien en speciaal gemaakt moeten worden.

Open haarden en houtkachels die dag en nacht kunnen blijven branden (smoorkachels) zijn vreselijk nefast voor onze luchtkwaliteit. De kachelsector zelf ziet de smoorkachels ook liefst zo snel mogelijk verdwijnen. 

3. Zorg voor goed brandhout

Een kachel dient om onbewerkt hout in te verbranden en geen afval of geverfd hout. Wanneer je de verkeerde dingen gaat verbranden worden, verslecht onze luchtkwaliteit meteen enorm.

Zorg dat je onbewerkt en droog hout hebt. Liefst laat je brandhout zeker twee jaar dragen op een droge en goed verluchte plaats. Je kan allerlei hout verbranden, maar sparren- en dennenhout is minder aan te raden, want dat blijft makkelijk aan de schoorsteen kleven en zorgt voor meer roest.

Gekloven hout brandt trouwens beter dan ronde takken. 

4. Leer goed stoken (en vermijd krantenpapier)

De makkelijkste manier om je kachel aan te steken is voor veel mensen nog steeds met krantenpapier. Maar dat is niet oké, want de inkt van het papier zorgt voor schadelijke stoffen. Kies voor natuurlijke aanmaakblokjes en gebruik geen papier of karton meer.

Nog een goeie tip is om je hout geschrankt te stapelen en je aanmaakblokjes bovenaan de stapel te leggen. De steekt de brandstapel dus van boven aan, ook al lijkt dat tegenstrijdig. Als je op die manier je kachel aansteekt verminder je de prodcutie van fijn stof tijdens de aanmaakfase tot 73 procent.

Kijk ook goed naar de ruit van je kachel: als die zwart aanslaat, dan moet je de luchtinlaat aanpassen, want dan heb je een slechte verbranding. Gevolg? Een enorme stijging van schadelijke stoffen.

Reinig je schoorsteen minstens één keer per jaar en laat ook zeker één keer per jaar je kachel nakijken. Niet alleen is dat goed voor de luchtkwaliteit, je voorkomt er ook nog schouwbrand of verstikking mee.

5: Overheid: zorg voor een controlesysteem

Maar wij kunnen niet alles doen: ook de overheid moet maatregelen nemen. In Duitsland worden controles uitgevoerd. Daarbij worden niet alleen schoorstenen jaarlijks nagekeken, maar er hoort ook een uitstootmeting bij. Als je kachel niet voldoet aan de voorwaarden krijg je een stookverbod en eventueel een boete. De meest vervuilende kachels gaan er op die manier uit.

Hoewel het tegenstrijdig is in de strijd tegen fijn stof telt Vlaams minister voor Energie Bart Tommelein(Open VLD)  de kachels voorlopig nog mee in zijn cijfers voor hernieuwbare energie, want "als Europa mij toelaat om hout- en pelletkachels mee te tellen, ga ik mezelf geen pijn doen."

Bron: VRT NWS en Bij Debecker