De Wereld Vandaag
73 jaar nadat Sabena-vlucht in Congo is gecrasht, zijn graven van 28 passagiers (her)ontdekt
ma 26 jul. - 6:24
13 mei 1948. Een passagiersvliegtuig van Sabena stort neer in het evenaarswoud van de Democratische Republiek Congo, toen nog een kolonie van België. Het vliegtuig was onderweg van het huidige Kinshasa - toen nog Leopoldstad - naar Brussel. Een passagier overleefde de crash, maar de overige 31 lieten het leven.
De meesten van hen, voornamelijk Belgen, werden in Congo begraven, en nu heeft het Belgische luchtvaartmagazine Hangar Flying ook gevonden waar precies. Allemaal dankzij student Quentin De Knop (UCL).
"In 2018 vroeg student Quentin De Knop ons om hulp bij zijn eindwerk", zegt Frans Van Humbeek, hoofdredacteur van Hangar Flying, in "De wereld vandaag". "Voor zijn master in de geschiedenis aan de UCL maakte hij een studie over het ongeval van de Sabena DC-4 OO-CBE. Het was zeer moeilijk om daar onderzoek te doen, maar dankzij hem zijn we gestart."
Wat is er gebeurd?
Even terug naar 1948. Sabena, de nationale luchtvaartmaatschappij van België die in 2001 de boeken neerlegde, bestond 25 jaar. Intercontinentale vluchten konden, maar met tussenstops. En op donderdag 13 mei van dat jaar ging het mis met zo'n vlucht van het passagiersvliegtuig DC-4 van Sabena.
Het vliegtuig, dat van Congo naar België vloog, moest om 13 uur een tussenstop maken in Libenge in Congo, maar het heeft de tussenstop nooit gehaald. Libenge werd even voor de geplande landing geteisterd door een tornado. Felle regenbuien hebben het vliegtuig dus de boomtoppen in geduwd, ter hoogte van het dorpje Singa-Betina.
"Toen het toestel niet landde, hebben ze zich daar niet direct vragen bij gesteld", zegt Van Humbeek. "Het was maar een tussenstop. Er waren eigenlijk geen passagiers aan boord voor Libenge, en in Libenge waren ook geen mensen aan het wachten op de vlucht. Ze dachten dus gewoon dat het vliegtuig ergens anders een tussenstop had gemaakt en maakten zich niet al te veel zorgen."
"Pas een dag later werd het toestel rond de middag teruggevonden", zegt Van Humbeek. "Van de 32 inzittenden heeft één man, de Griekse consul Georges Moutafis, het ongeluk overleefd. 7 bemanningsleden en 24 passagiers waren direct overleden."
Diezelfde dag nog werden de lichamen overgebracht naar de Europese begraafplaats in Libenge. De identificatie van de stoffelijke resten verliep moeizaam omdat een deel van het vliegtuig aangetast was door een brand.
Twee lichamen werden naar België overgebracht, maar het merendeel van de slachtoffers werd op Congolese grond begraven. Het was lang onduidelijk waar precies. Tot nu. Bijna 75 jaar na het ongeluk zijn de graven eindelijk gevonden door redacteurs van Hangar Flying en een team van inwoners ter plekke.
73 jaar later
"Het onderzoek heeft drie jaar in beslag genomen", zegt Van Humbeek. "We wisten dat de slachtoffers begraven waren, maar het was helemaal niet zo simpel om de begraafplek te vinden. Ik moest eerst zeker zijn dat de graven nog bestonden. Ze waren allemaal overwoekerd door planten. Er was niets meer van te vinden. De dodencultuur daar is helemaal anders dan hier. Graven worden minder lang verzorgd. Zelfs een priester die daar woont, wist niets van het bestaan van die begraafplek."
Die priester, abbé Adrien, heeft Hangar Flying uiteindelijk geholpen bij het zoeken en vinden van de begraafplaats. Nadat de graven gelokaliseerd waren, trok Adrien vorige maand naar de begraafplaats om een hele oppervlakte te ontdoen van begroeiing die de zerken overwoekerde. Hij bevestigde dat het de 28 graven waren - een baby werd nooit gevonden en twee lichamen werden destijds wel naar België overgebracht.
"De familie van de boordcommandant, de Belgische baron Gérard Greindl, is op de hoogte gebracht", zegt Van Humbeek. "Andere nabestaanden hebben we geprobeerd te contacteren, maar dat is niet zo simpel."
Er zijn volgens Van Humbeek geen plannen om de lichamen te repatriëren. "De voornaamste bedoeling van het onderzoek was om na te gaan of die mensen wel echt een laatste rustplaats hebben gekregen. Het zou wel mooi zijn als er iets wordt gedaan. Een gedenkplaats zou bijvoorbeeld een teken van respect zijn voor de overledenen. Dat hopen we op de een of andere manier te bereiken."
Bron: vrtnws.be en De wereld vandaag
