De Wereld Vandaag
Abdij van Averbode is niet alleen: zeker 2 andere boeren hoorden "totaal onverwacht" dat ze in 2025 moeten sluiten
do 28 apr. - 3:35
Opschudding bij de Abdij van Averbode vorige week. Het melkveebedrijf van de abdij had begin april een brief ontvangen van de Vlaamse overheid waarin staat dat het ten laatste tegen 2025 de deuren moet sluiten vanwege het stikstofakkoord van februari.
Volgens dat akkoord moeten landbouwbedrijven die in 2015 een rode score kregen hun activiteiten stoppen tegen 2025, omdat de milieu-impact op hun omgeving te groot is. De Abdij van Averbode blijkt één van die veertigtal bedrijven op de rode lijst. Alleen zijn de paters van Averbode daar naar eigen zeggen nooit officieel van op de hoogte gebracht.
Volgens Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) was er in september 2015 wel telefonisch contact met de Abdij, om te melden dat het een rode score kreeg. Al geeft Demir ook zelf toe dat er na het telefoontje ook een brief had moeten volgen.
De Abdij van Averbode blijkt nu geen alleenstaand geval. Nog zeker twee andere landbouwbedrijven hebben naar eigen zeggen pas onlangs te horen gekregen dat ze tegen 2025 moeten sluiten, en dat ze tot nu toe altijd een "oranje" score hebben gekregen, geen "rode".
Wat is het stikstofakkoord?
Stikstof is een geur- en kleurloos gas in de lucht dat niet schadelijk is voor mens of milieu, maar in combinatie met bepaalde andere stoffen wordt het wel schadelijk. Bij verbrandingsprocessen bijvoorbeeld, in het verkeer of in de industrie of in de landbouw komt via de mest van dieren ammoniak vrij.
Om de uitstoot van stikstof tegen te gaan is er het stikstofdecreet. De Vlaamse overheid bepaalt hoeveel stikstof de industrie of landbouw mag uitstoten en geeft codes van groen tot rood. Zit een bedrijf daarboven, dan moet het maatregelen nemen of mogelijk sluiten.
Stoppen tegen 2025
Eén van hen is Marcel Van Diest, die een veebedrijf heeft in Lubbeek. "Drie weken geleden is die brief hier in de bus gevallen. Het enige wat erin staat, is dat je moet stoppen tegen 2025. Meer niet. Maar ik ben daarover eerder nooit op de hoogte gebracht."
Net als de Abdij van Averbode had Van Diest in 2014 nog een oranje score gekregen. "Waarom die plots naar rood is gegaan, weet ik niet. Minister Demir heeft mijn bedrijf onlangs nog bezocht. Zij vertelde toen nog dat ik een oranje score heb", zegt Van Diest.
Eenzelfde verhaal bij Luc Huyghe uit Maldegem, die een landbouwbedrijf heeft waar hij varkens en paarden houdt. "De Vlaamse Landmaatschappij heeft mij zelfs in oktober 2015 nog bevestigd dat ik een oranje score had. De stikstofuitstoot van mijn bedrijf is blijkbaar gestegen, maar ik krijg daar geen uitleg over. Ik heb een detail van die berekening opgevraagd, maar die wil men niet geven", zegt Huyghe.
Volgens minister Demir is er in 2015 voor het eerst een lijst opgemaakt van bedrijven die een rode score hadden gekregen. Daar stonden oorspronkelijk 135 bedrijven op. Kort nadien is een herberekening gemaakt en is het aantal rode bedrijven teruggebracht naar 58. Daarvan zijn er nu nog een 40-tal actief. Zij moeten tegen 2025 sluiten.
Wij zijn niet de grote vervuilers, maar van de ene dag op de andere wordt ons levenswerk afgepakt
Niet op de hoogte gebracht
Minister Demir en Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits (CD&V) verklaarden gisteren in de commissie Landbouw dat alle bedrijven met een rode score daar in 2015 op de hoogte van zijn gebracht. De bedrijven die pas na de herberekening een rode score kregen, zouden enkel telefonisch verwittigd zijn. Maar dat klopt niet, zeggen landbouwers Luc en Marcel.
"Dikke leugens", zegt Marcel Van Diest. "Het enige wat we vragen, is dat ze ons op een eerlijke manier behandelen. Wij zijn zeker niet de grote vervuilers. Van de ene dag op de andere wordt ons inkomen afgepakt. Iets waar we ons hele leven voor gewerkt hebben. Ik vind het niet kunnen, maar wie zijn wij."
Ook Luc Huyghe blijft achter met een hoop vragen en hoopt dat er snel een oplossing komt. "Wat gaat er nu gebeuren, ik weet het niet. Ik ben nog niet in staat om met pensioen te gaan. Het is ons levenswerk, een hobby. Ik kan er 's nachts niet van slapen." Beide landbouwers gaan bezwaar indienen.
Minister Demir wil voorlopig niet reageren op dit dossier. Bij minister Crevits benadrukt men wat er gisteren al gezegd werd in de commissie Landbouw in het Vlaams Parlement: dat elk dossier apart wordt bekeken. Wie denkt dat ze ten onrechte code rood hebben gekregen, kan in gesprek gaan met de administratie. Die zal dan bekijken "of er al dan niet moet bijgestuurd worden".
