De Wereld Vandaag
"Afrikaanse klimaatvluchtelingen zullen massaal komen." Maar klopt dat wel?
wo 13 jun. - 9:54
Gerbert Van der Aa is historicus en Afrika-correspondent , gespecialiseerd in Noord- en West-Afrika. In 'De Wereld Vandaag' lichtte hij zijn column uit de krant NRC toe.
“Weinigen weten het, maar statistische gegevens van internationale weerdiensten zijn duidelijk. De gemiddelde regenval sinds 2000 in de Sahel neemt al jaren toe en er wordt verwacht dat dat de komende jaren ook zo zal zijn."
"Sommige delen van de Sahel vergroenen. Op satellietbeelden is duidelijk te zien dat het zuiden van Niger groener is geworden. Dit laat wat anders zien dan het beeld dat we doorgaans hebben. Hier is gewoon te weinig aandacht voor. Terwijl dit in principe heel goed nieuws is. Zaden die er al lang lagen ontkiemen. Gras groeit weer, dat op zijn beurt kan begraasd worden door vee waar nomaden kunnen van leven.”
“Vergroening in de Sahel is onbetwist”
Geograaf Jan Nyssen van de UGent bevestigt in 'De Wereld Vandaag' de stelling van Van der Aa. “Er zijn inderdaad veranderingen in de neerslagpatronen van de Sahel, zeker op de rand van het gebied is er sprake van toenemende neerslag. De vergroening is onbetwist."
"De globale klimaatopwarming valt niet te ontkennen, maar het is een misvatting dat het overal droger zou worden. Het is eerder zo dat als het op de ene plaats droger wordt, het op een andere plaats vochtiger wordt. Dit is een systeem in balans. In de zone ten Zuiden van de Sahara wordt het duidelijker groener. Er is nu landbouw mogelijk, waar dat vroeger niet het geval was.”
Jan Nyssen bestudeert vooral Ethiopië. Maar dat land is nog verre van een mekka voor landbouwers. “Het regent er zeker meer. De gemiddelde Ethiopische boer is daar heel tevreden mee. Maar we zijn er nog niet. Helaas komt de regen er niet mooi gespreid over het seizoen. Regen komt er volop in goed twee maanden tijd. Doe er nog wat bij, en je hebt problematische overstromingen en rampen.”
“Hulporganisaties blijven maar hameren op klimaatopwarming”
Afrika-expert Gerbert Van der Aa wijst met de vinger naar wat hij “de hulpindustrie” noemt die het probleem van de “global warming” uitbuit. “Het zijn de hulporganisaties die maar blijven hameren op droogte en klimaatopwarming."
"Ze kijken te veel door een negatieve bril naar Afrika. Ze wijzen enkel op problemen. Een positieve beweging als meer regen willen ze niet zien. Terwijl ze er mee aan de slag zouden kunnen gaan door regen op te vangen of waterbassins en dijken te bouwen.”
Van der Aa heeft in het globaal grote twijfels bij de evolutie van Westerse ontwikkelingshulp. “Er is te veel hulp. Veel Afrikanen zijn gewoon geworden dat er in het Westen iemand klaar staat om de portemonnee open te trekken. Sommige Afrikanen spelen er zelfs slim op in door hun ellende te overdrijven om zo gemakkelijker geld te krijgen."
"Bovendien komt het Westers geld vaak niet eens terecht bij de mensen die het nodig hebben, wel bij diegenen die de boel op een slinkse manier voor de gek houden. Noodhulp zal altijd nodig blijven, maar bij structurele ontwikkelingshulp moet je vragen stellen.”
Zo ver wil geograaf Jan Nyssen niet gaan. “Het aandeel van ontwikkelingshulp in het BNP is al zo klein. Het mag echt niet zo zijn dat we de toename van neerslag in de Sahel als excuus gaan gebruiken om ontwikkelingssamenwerking af te bouwen. Ontwikkelingssamenwerking moet net helpen om die omgang met water te verbeteren. In Ethiopië is ontwikkelingssamenwerking al goed bezig met herbebossing en met waterconservering. We gaan het nieuwe water toch niet zo maar in de Nijl laten wegstromen.”
Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'
