Touché
“In al onze beperkingen moeten we blijven streven naar het goede”
zo 31 mrt. - 4:14
“De situatie in Rwanda was die tijd erg complex”, vertelt Swinnen. “Als ambassadeur stak ik veel tijd in luisteren naar de verschillende kampen. Ook de extremisten. Ik geloofde tot op de dag van de genocide in een oplossing.”
Vandaag blijft er nog veel onduidelijk over de omstandigheden van de genocide. Tot frustratie van Swinnen. “Iemand die kritische vragen stelt over de genocide in Rwanda, wordt weggezet als iemand die de genocide ontkent. De nuance ontbreekt.”
Als sommige migranten zich niet goed aanpassen, kan generositeit omslaan in allergie
Die nuance wil Swinnen ook zelf aan de dag leggen bij zijn analyse van de huidige situatie in Congo, waar hij ook ambassadeur was. Daar vond onlangs een machtswissel plaats. “In eerste instantie was ik erg boos. De aanstelling van Étienne Tshisekedi beschouwde ik als de zoveelste schurkenstreek van Joseph Kabila. Maar later werd ik milder. Als we daar de revolutie gaan prediken, wakkeren we misschien conflicten aan. Laten we afwachten hoe het loopt. Weliswaar zonder daar cynisch bij te worden. Als er mensenrechten geschonden worden, mag Europa zich niet wegsteken.”
Balans
De middenweg zoeken, streven naar een balans. Op dat vlak is Swinnen een echte diplomaat. Maar die zoektocht verdedigt hij ook fel, bijvoorbeeld in zijn visie op onze waarden. “Het is fantastisch dat we in nieuwe waarden geloven. Dat we met respect kunnen debatteren over zaken als het homohuwelijk, euthanasie of adoptie. Maar we mogen niet te roekeloos zijn in zulke debatten.”
“Neem nu een waarde als solidariteit, in de vorm van de opvang van migranten. Ik heb de beangstigende indruk dat sommigen onze generositeit zo hard verdedigen, dat ze omslaat naar roekeloosheid. Het zou gevaarlijk zijn om de absorptiecapaciteit in de mentaliteit van onze Belgen te overschatten. Migranten zijn een verrijking. Maar als sommige daarvan zich niet goed aanpassen, kan generositeit omslaan in allergie. En daar zijn andere migranten dan weer het slachtoffer van.”
Mysterie
Swinnen gelooft hoe dan ook niet in grote zekerheden. “Ik geloof in het mysterie. Dat is voor mij een kwestie van nederigheid. Het is niet aan de mens om alle vragen te beantwoorden. Wat is er na de dood? Hoe oneindig is het heelal? We moeten kunnen toegeven dat we zulke vragen niet vatten.”
De mens mag dan wel beperkt zijn, toch is dat volgens Swinnen ook een beperking die vrijheid insluit. “In al onze imperfectie moeten we blijven streven naar het goede: naar harmonie, naar schoonheid… en naar nuance. Soms heb ik de indruk dat we het geduld niet kunnen opbrengen om de naaste rustig te overtuigen, en juist dat leidt tot polarisatie.”
