Al wat de klok slaat

En het wemelde de voorbije weken van uitdrukkingen als “het is vijf voor twaalf”, “het is vijf over twaalf”, “het is al lang geen vijf over twaalf meer”. Tijdsmetaforen die een urgentie uitdrukken. De tijd, en zeker sinds we een systeem bedachten om die te meten en te benoemen, heeft een grote impact op ons leven, zoveel is duidelijk.

De Wereld van Sofie is vandaag “De Wereld van Annelies”, met Annelies Moons, en duikt vandaag in de wereld van klokken, polshorloges en oudere instrumenten om de tijd aan te geven.

Joris Rasemont is al twintig jaar verantwoordelijk voor het dagelijks opdraaien van de moederklok van het Gentse belfort, en het luiden van de klokken. In die twintig jaar heeft hij nog geen enkele dag gemist door vakantie of ziekte. En om het uur te verzetten van zomertijd naar wintertijd moest hij om twee uur ’s nachts helemaal omhoog in de toren om het uur handmatig te verzetten! 

Flip Kowlier loopt nooit rond zonder een polshorloge. Noem hem gerust een polshorlogefetisjist. "Er zijn zoveel uurwerken en zo weinig tijd. Als ik alleen thuis ben doe ik er soms twee aan", is een pareltje van een uitspraak die hij reporter Brecht Devoldere toevertrouwde.

Elke op de Beeck baat samen met haar vader Jozef hun eigen horlogeriemuseum uit in Mechelen. De klokmicrobe kreeg Elke met de paplepel ingegeven. In de loop der jaren verzamelden ze een gigantische collectie bijzondere klokken bij elkaar. Elke en haar vader zijn niet enkel liefhebber, want boven het museum werd er ook een klokkenkliniek ingericht. Reporter Eva Brijs ging langs bij deze professionele klokkenrestaurateurs die zieke klokken een nieuw leven weten in te blazen.

De klok of het uurwerk waarover we het in deze uitzending hebben, die bestaat pas sinds het einde van de 13de eeuw. Hoe konden we dan daarvoor de tijd meten? En wat was de impact van die uitvinding van het uurwerk op het dagelijks leven? Vragen voor Maarten Van Dyck, wetenschapsfilosoof aan de UGent.

Zo een echt mooi polshorloge, ik denk dat dat een beetje uit de mode is? Als iemand iets aanheeft aan zijn pols momenteel, is het een stappenteller. Maar er was een tijd dat ze een revolutionaire nieuwigheid was, die het leven - van bijvoorbeeld piloten - héél drastisch veranderd heeft. Bijvoorbeeld dat van de Frans-Braziliaanse vliegtuigpionier Alberto Santos Dumont. Hoe dat dan juist zat - en wat die polshorloges, met vliegtuigen te maken hebben,  mag Ward Bogaert uitleggen.

Eén van de allerbekendste melodietjes in de wereld is het klokkengeluid van de “Big Ben”. Waar komt die melodie eigenlijk vandaag? Een vraag voor Carl Van Eyndhoven, beiaardier in Mol en docent aan de Luca School of Arts.