Alle 65-plussers worden wellicht uitgenodigd voor tweede boosterprik tegen corona (en misschien ook alle 50-plussers)

Telkens als de ministers van Volksgezondheid moeten beslissen over hun coronastrategie, geeft de Hoge Gezondheidsraad eerst een advies. In aanloop naar de bijeenkomst van de ministers morgen, is ook nu zo'n advies opgesteld. Daarnaast zal ook de Taskforce Vaccinatie (een groep experts) een voorstel uitwerken, dat vooral gaat over de praktische uitwerking.  Op die tekst is het nog wachten tot morgen.

De Hoge Gezondheidsraad somt een reeks aanbevelingen op. Vooreerst is het best dat de lopende vaccinatiecampagne met een tweede booster wordt voortgezet voor de 80-plussers. Want die hebben die nog niet allemaal gekregen. En voor de algemene bevolking is het ook best dat iedereen zijn éérste booster laat zetten. In Vlaanderen heeft zowat 85% van de volwassenen dat gedaan, in Wallonië en vooral Brussel ligt dat cijfer veel lager.

Prioritaire groepen

Specifiek voor het najaar dan heeft de Raad bepaald wie prioritair een tweede booster (sommigen spreken van een wintervaccinatie) moet laten zetten.  Het gaat dan om alle mensen van boven de 65, om mensen met onderliggende aandoeningen of verminderde immuniteit, om gezondheidswerkers en ook om mensen tussen 50 en 65 jaar oud met risicofactoren: obesiteit bijvoorbeeld, of regelmatig gebruik van tabak en/of alcohol.

Die laatste groep kan moeilijk te identificeren zijn.  Je hebt eigenlijk een huisarts nodig om aan te geven welke 50-plussers een risicoprofiel hebben en die huisartsen zijn al overbelast. Daarom pleiten sommige experts ervoor om gewoon àlle 50-plussers uit te nodigen. Dat maakt de praktische organisatie makkelijker en dan heb je de risicogroepen er sowieso bij. 

Wie ouder is dan 80 of tot een risicogroep behoort, zou dit najaar zelfs al een vijfde coronaprik kunnen krijgen. Al hangt veel af van hoe lang de vaccins intussen beschermen. "We weten intussen dat de werkzaamheid van de vaccins na een tijdje afneemt", zegt viroloog Johan Neyts (KU Leuven).

"De vraag is dus hoe lang de immuniteit blijft bestaan na de vierde dosis. Dat gaan we nu de komende weken en maanden goed opvolgen bij de mensen die al een vierde dosis hebben gekregen. En dat zal bepalen of zij in het najaar al dan niet een vijfde dosis moeten krijgen."

Lees verder onder de foto

Geen algemene oproep naar iedereen

Ook belangrijk: de Hoge Gezondheidsraad acht het op dit moment niet opportuun om een algemene oproep te doen aan de volwassen bevolking om een tweede boosterprik te laten zetten.  Volwassenen die gewoon gezond zijn en jonger dan 65 (of dan 50) vormen voor de Raad geen prioriteit. Maar als ze willen, mogen ze wel een tweede boosterprik halen.  Natuurlijk kan het wel zijn dat de situatie tegen het najaar verandert, en dat er dan een ander advies komt.

Soorten vaccins

"De Europese autoriteiten buigen zich op dit moment over een aangepast vaccin van zowel Pfizer als Moderna, dat bescherming zou bieden tegen een omikronvariant", zegt vaccinoloog Pierre Van Damme, lid van de Taskforce Vaccinatie. "Het is de bedoeling dat die aangepaste vaccins een goedkeuring krijgen tegen begin september, zodat we die dan kunnen gebruiken tegen midden september."

Die overschakeling op aangepaste vaccins betekent overigens niet dat de bestaande vaccins niet meer gebruikt worden.  "De vaccinatiecampagne voor wie nog een eerste booster nodig heeft, of voor de 80-plussers die een tweede booster halen, gebeurt nog altijd met de huidige vaccins. "

"En stel nu dat er productie- of leveringsproblemen zijn met het aangepaste vaccin, dan zullen we niet aarzelen om het bestaande vaccin verder te gebruiken. We zien namelijk dat een herhalingsvaccin met dat oorspronkelijke vaccin nog altijd goede resultaten geeft en bescherming biedt tegen verwikkelingen en ziekenhuisopnames", aldus nog Van Damme.

Het aangepaste vaccin is gebaseerd op de oorspronkelijke omikronvariant, terwijl die intussen volledig is verdwenen en we al aan de vijfde variant zitten, BA.5. "Het aangepaste vaccin is dus wel al wat aan kracht verloren intussen", zegt Johan Neyts. "Maar het zal nog steeds je antistoffen opkrikken en goed beschermen tegen ernstige ziekte."

Beslissing is voor woensdag

Voor een definitieve beslissing over de vaccinatiestrategie tegen het najaar is het wachten tot morgen, tot na het overleg van de verschillende ministers van Volksgezondheid van ons land. Doorgaans schuiven daarvoor een vijftal excellenties aan.

Eén daarvan, Vlaams minister van Volksgezondheid Hilde Crevits (CD&V), is alvast geneigd in te gaan op het voorstel om de tweede booster aan te bevelen aan iedereen boven de 65 en daarnaast ook aan te bieden aan alle volwassenen die het herhalingsvaccin willen.

"Voor mij staat echt de veiligheid voorop. Mensen die kwetsbaar zijn bijvoorbeeld, moeten de kans krijgen zich te laten vaccineren met een tweede booster", zo zegt Crevits, die eraan toevoegt dat het de gewoonte is de adviezen van de Hoge Gezondheidsraad en de Taskforce Vaccinatie te volgen.

Vraag is ook of de vaccinatiecentra er klaar voor zijn, voor zo'n nieuwe brede campagne? "We hebben daar als Vlaamse regering middelen voor aan de kant gezet, voor als het nodig zou zijn", antwoordt Crevits. "We moeten nu contact opnemen met de centra om te zien hoe we dat best organiseren. In de voorstellen van de experts staat dat we best begin september starten."

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'