"Als kind worden we niet genoeg gewaarschuwd voor ongewenst gedrag door bekenden"

Al veertig jaar hoort Suzanne Cautaert de meest uiteenlopende verhalen over grensoverschrijdend gedrag. “In groep ontdekken vrouwen vaak dat ze niet de enige zijn die ermee te maken krijgen, hoewel ze vaak denken dat ze dat wel zijn.”

Daarom is Cautaert alvast tevreden dat het debat wordt opengetrokken. “Het thema is lang niet aanwezig geweest zoals nu. Iedereen die al te maken kreeg met grensoverschrijdend gedrag of betrokken is als therapeut of psycholoog is blij dat de beerput eindelijk opengaat.“

Iedereen die al te maken kreeg met grensoverschrijdend gedrag of betrokken is als therapeut of psycholoog is blij dat de beerput eindelijk opengaat

Cautaert begrijpt dat het lijkt alsof niets meer mag. “Uiteraard moet er nog van alles kunnen, maar daarvoor is wederzijds contact nodig om relaties op te kunnen bouwen. Nu is er veel geweld en misbruik tegen vrouwen zonder enige sprake van gelijkwaardigheid. Dan wordt een ‘nee’ niet gerespecteerd.”

Confrontatie aangaan

Waar schuilt dan het probleem precies? “Van kinds af leerden meisjes vooral grenzen stellen op basis van de ander en minder vanuit het ik met de vraag ‘Wat heb ik nodig?’. Bovendien krijg je als kind vooral vage informatie over hoe omgaan met onbekenden: niet met hen meegaan, voorzichtig zijn, enzovoort. Maar grensoverschrijdend gedrag wordt veelal gesteld door bekenden en daar worden ze niet voor gewaarschuwd. De boodschap is eerder: onbekenden moet je wantrouwen, bekenden vertrouwen.”

Vrouwen leren vaak om woede binnen te houden, want een vrouw die kwaad is, is hysterisch of emotioneel. Maar kwaadheid uiten, is nodig

Wat is nu de oplossing? “Wie met grensoverschrijdend gedrag te maken krijgt – dat kunnen meisjes en vrouwen zijn, maar ook jongens en mannen – moet weten wat voor zichzelf de grenzen zijn en dat duidelijk aangeven”, weet Cautaert. “Maar dat is meteen de confrontatie aangaan en iets wat veel vrouwen niet hebben geleerd. Ze leren vaak om woede binnen te houden, want een vrouw die kwaad is, is hysterisch of emotioneel. Maar kwaadheid uiten, is wel nodig.”

In vele gevallen bouwt grensoverschrijdend gedrag zich daarom langzaam op. “Je ziet het dan niet op tijd in en vaak pas als het escaleert. Dan krijg je situaties waarin vrouwen zeggen ‘ik wil dit niet, hou ermee op’, maar de man toch doorgaat en een 'nee' niet respecteert.”