"Alsof het reinigen van onze ziel even kan wachten tot na corona"

Net voor het belsignaal, helemaal op het einde van de vergadering van de pastorale werkgroep op school, viel de vraag. Alsof de moeilijkste vraag lekker voor het laatste gehouden werd in een misschien ijdele hoop dat de tijdsdruk zou zorgen voor een snel en vooral volledig antwoord. ‘Wat gaan we doen met de vasten op school?’. Een vraag die in deze nillies nooit makkelijk te beantwoorden is, maar nu met corona misschien nog moeilijker.

Het hoeft geen betoog dat de katholieke vasten al decennia in onbruik geraakt is. De traditionele periode van ‘versterving’ om je ziel te kuisen – een poetsbeurt voor de fouten die je maakte – of het ‘toeleven naar de Goede Week als het nec plus ultra voor de trouwe gelovigen’ wordt al jaren minder en minder onderhouden. In veel kerken klonk het steevast dat het ‘de uitgelezen tijd’ was om even stil te staan bij jezelf en vooral je gewoonten in vraag te stellen. Niet persé minder eten, al hoorde dat er ook bij – de ‘goestjes’ laten – maar vooral jezelf een spiegel voorhouden en beseffen dat we veel zaken als ‘vanzelfsprekend’ beschouwen.

Maar die innerlijke bevraging hebben we natuurlijk al gehad – toen we met onze neus op de feiten gedrukt werden tijdens die eerste lockdown. De voorbije maanden was niets meer evident en de kleine geneugten en de sociale contacten werden meer dan ooit gewaardeerd. De ziel van de vastenperiode hebben we dus eigenlijk al meegemaakt… en dat merk ik ook om me heen. Vrienden die de voorbije jaren vaste klant waren bij de moderne vasteninitiatieven zoals ‘Tournée Minerale’ denken er dit jaar twee keer over na. Heeft het wel zin of moeten we niet gewoon genieten van de kleine dingen van elke dag. Alsof het reinigen van onze ziel even kan wachten tot na corona.

Maar eigenlijk ben ik nu hetzelfde aan het doen als wat gebeurde op de pastorale werkgroep. Die ene vraag mooi aan de kant schuiven. Wat met de vasten anno 2021? Heel spontaan begon een aantal leerkrachten de vastenideeën – zoals de Kerk die al eeuwenlang voorschrijft – te hertalen naar vandaag. Goed bedoeld – dat zeker! ‘Misschien kunnen we onze leerlingen aanmoedigen om te minderen… in hun gsm-gebruik of in hun schermtijd (al is dat natuurlijk wel heel dubieus in deze digitale lesweken)’. Maar is dat echt waar de vasten om draait? Kunnen we daar echt onze jongeren – die al zoveel ontnomen worden – of gewoon iedereen om ons heen – kunnen we hen daar nog warm voor maken na alle opofferingen van de voorbije maanden?

De Bijbelse achtergrond van de vastenperiode is gewoon in de ratrace van het leven even tijd uittrekken om terug te gaan naar de kern van het leven en vooral van ons samenleven. Om weer stil te staan bij wat er echt toe doet.

Net voor het belsignaal – voor het einde van de vergadering – kwam als bij wonder het verlichtende idee. Als we onze leerlingen willen uitdagen om in deze coronaperiode – of gewoon deze tijdsgeest – te vasten, moet het gaan over de kern van het samenleven. Over opnieuw contact opzoeken met diegene die je eventjes uit het oog verloren bent. Over een bericht sturen naar diegene die het moeilijk heeft, of gewoon even bellen of facetimen. Over tijd nemen om aan mekaar toe te geven dat je je ook wel eens minder goed voelt en samen vooruit te blikken. Over een positieve noot laten klinken bij iemand die de moed wat verloren is. En gewoon genieten van de kleine zaken en daar blij om zijn.

Laat de vasten maar komen! We zijn er klaar voor.

Beluister hier de column van Pieter Delanoy.

Ontdek ook de andere columns uit de uitzending: