Anna Luyten: "Ik worstelde zo erg met de deadline dat ik een tijd lang zelfs niet meer durfde schrijven"

“Ik weet alles van deadlines, en de mensen die met mij gewerkt hebben ook,  vrees ik", vertelt journaliste Anna Luyten. “Dat zal voor sommigen heel heftig geweest zijn. Maar ik wil de mensen die mij daarbij geholpen hebben, niet alleen voor het schrijven maar ook voor mijn leven zelf, echt bedanken. Onlangs zei mijn allereerste eindredacteur bij Knack, ‘ik snap nu pas waarom jij zo met deadlines worstelde’. En ik dacht, eindelijk snapt iemand het. Dat je zo opgaat in een onderwerp dat de hele wereld, dus ook iemand die belt met de vraag of het eindelijk klaar is, aan je voorbijgaat. Het was soms zo erg dat ik vóór de deadline nog de laatste trein naar Luik nam voor een bijkomende vraag die misschien vijf regels opleverde in mijn stuk. Waanzin, natuurlijk. Het is de roes van het blijven zoeken, het willen weten."

"Ook het schrijven zelf is iets waar ik helemaal in opga.  Je hebt honderden manieren om een verhaal te vertellen. Je zit de hele tijd spinnenwebben te weven en haakpatronen uit te denken. Ik heb dat ook met koken. Als iedereen al aan tafel zou moeten zitten, ga ik nog naar de winkel om mosterd te kopen. Maar het is tegelijk ook een heel groot plezier. Het is zoals bij Alice in Wonderland, je duikt in die konijnenpijp en je komt daar vanalles tegen. " 

"Sommige mensen zeggen mij dan, 'als je met deadlines worstelt, dan moet je maar meer op tijd beginnen'. Maar het is niet dat ik niet op tijd begon, integendeel. Ik ken ook geen enkele deadlineproblematicus die lui is. Want deadlineflirters zijn er net heel hard mee bezig, en iemand die lui is zegt algauw: 'het zal wel goed genoeg zijn', die zal dus alles op tijd  klaar hebben. Ik had het trouwens vooral met schrijven, veel minder als ik radio of tv maakte, of voor een publiek moest spreken, omdat schrijven iets is dat je alleen doet."

Anna Luyten: “Ik heb een tijd niet meer durven schrijven door die deadlines. Tot iemand me zei : misschien heeft het ook met extreme onzekerheid te maken. Of meer nog, met perfectionisme. Ik dacht ooit de ultieme perfectionist, een bloedbroeder, gevonden te hebben in Julien Schoenaerts. Toen ik hem interviewde voor een Canvasdocumentaire vroeg ik hem: ‘Meneer Schoenaerts, bent u een perfectionist?’ En hij antwoordde: ‘Anna, pefectionisme is hoogmoed. Correctionisme,  iedere dag kleine foujes rechtzetten, maar ook maken, is veel mooier.” Dankzij hem ben ik in veel opzichten een correctionist geworden in plaats van een perfectionist."

Ze heeft ook nagedacht over het woord 'deadline': "Het brengt een soort stress mee die er eigenlijk niet moet zijn. Het is niet meer het gevaar van doodgeschoten te worden. Het woord deadline komt namelijk uit de geschiedenis van het gevangeniswezen: als je een bepaalde perimeter overschreed, werd je doodgeschoten. De deadline is nu eerder het moment waarop iets geboren wordt,  het levenslicht krijgt, als het dan niet klaar is dan gaat dat licht uit, het is alsof het nooit bestaan heeft. Je wil toch iets laten bestaan,  zeker als je er als zo lang aan hebt gewerkt."

Beluister de reportage van Brecht Devoldere via Radio 1 Select.

Lees ook: