De Wereld Vandaag
Auteur Bas Heijne over waarheid en identiteit, de grote obsessies van vandaag: "We leven in een moeilijke tijd"
wo 5 feb. - 10:05
"Als je religie loslaat zal de rede het overnemen, dacht men vroeger. Dat is onzin. Wij mensen zijn niet zo redelijk. We mísbruiken de rede om emoties ruim baan te geven", vertelt Bas Heijne, de Nederlandse auteur, denker en winnaar van de P.C. Hooft-prijs voor beschouwend proza.
Het werk van Heijne geeft een vernieuwende impuls", schreef de jury van die prestigieuze prijs, bij de uitreiking in 2017 "aan wat literatuur in maatschappelijke zin betekenen kan".
Als geen ander weet Heijne met fijngevoeligheid en jarenlange journalistieke ervaring de pijnpunten en moeilijkheden van de mens in onze maatschappij bloot te leggen. Dat doet hij opnieuw met verve in zijn nieuwe essay 'Mens/Onmens'.
We misbruiken de rede om emoties ruim baan te geven
"Rechts heeft een behoefte aan gemeenschap, terwijl links het verlies van solidariteit betreurt. Het politieke centrum heeft dat allebei laten verwateren. Daar komt die elitehaat vandaan. Als het liberalisme zich niet opnieuw uitvindt in politieke zin wordt dat een heikele kwestie in heel veel landen”, vrees Heijne. In het boek "Mens/onmens" wordt dat de “liberale leegte” genoemd.
Toen Bas Heijne een paar jaar geleden het essay 'Onbehagen' schreef en de gelijknamige reeks voor de Nederlandse televisie maakte, werd dat een enorm succes. Heijne denkt in dit nieuwe essay verder na over de moeilijke positie van de mens in een wereld die volgens hem geobsedeerd is door waarheid en identiteit.
"Niemand heeft zichzelf uitgevonden, je moet spelen met de kaarten die je hebt gekregen. Dat is misschien te lang miskend. Maar tegelijkertijd ben je ook een individu en kan je jezelf veranderen. Cultuur is niet statisch. Maar het kost wél moeite."
Ja, we leven in een moeilijke tijd, antwoordt Heijne resoluut, maar hij is geen pessimist. Hij ziet het als zijn taak om de uitdagingen van de tijd zo nauwgezet te beschrijven: "Een van de basisprincipes van de democratie is politieke strijd, je hoeft het niet eens met elkaar te zijn. Maar het is wel goed om discussies aan te gaan die de eigen comfortzone bedreigen, en je door elkaar schudden."
'Mens/onmens' van Bas Heijne is verschenen bij Prometheus
Beluister het gesprek met Bas Heijne in 'De Wereld Vandaag':
Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'
