Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

De Ochtend

Aziatische hoornaar rukt razendsnel op in Vlaanderen (en dat is slecht nieuws voor onze honingbijen)

do 28 jul. - 6:59

De Aziatische hoornaar, een exotische wespensoort, verspreidt zich razendsnel over heel Vlaanderen. Gisteren waren er maar liefst twintig nieuwe meldingen van nesten, een record. Experts maken zich grote zorgen over die sterke stijging, want de Aziatische hoornaar vormt een bedreiging voor inheemse bijen.
Aziatische hoornaar

De Aziatische hoornaar is aan een snelle opmars bezig. De exotische wespensoort verspreidt zich steeds sneller, in alle Vlaamse provincies. 

"Je mag de recente stijging gerust explosief noemen", zegt Patrick Van Ende, provinciaal coördinator voor Vespawatchers, vrijwilligers die op zoek gaan naar nesten van Aziatische hoornaars. "In de provincie Antwerpen zijn dit jaar al 25 tot 30 nesten gevonden. Dat is veel meer dan vorig jaar."

"Als het aan dit tempo doorgaat, dan zullen we eind dit jaar rond 500 nesten uitkomen", zegt Kevin Verbeek, diensthoofd van het Expertisecentrum Aziatische hoornaar bij het Vlaams Bijeninstituut. "Gisteren was een piekdag, met wel twintig meldingen van nieuwe nesten op één dag tijd. Dat is enorm veel voor een gebied als Vlaanderen."

Op deze kaart van meldpunt Vespa-Watch zie je hoe het aantal meldingen jaar na jaar toeneemt. De oranje bolletjes zijn meldingen van individuele exemplaren; de groene bolletjes markeren meldingen van nesten.

Een helikopter boven de bijenkast

De snelle opmars van de Aziatische hoornaar is vooral slecht nieuws voor de bijen. "Aziatische hoornaars hebben een gezonde appetijt voor honingbijen", zegt Kevin Verbeek. "Wanneer ze een honingkast vinden, gaan ze daar als een helikopter boven vliegen. Ze wachten op bijen die terugkeren naar de kast en proberen die te verschalken."

Soms vliegen tien of meer hoornaars boven een bijenkast. "Dan kan het snel gaan, want Aziatische hoornaars zijn verdomd goede jagers. Eén hoornaar kan per dag tot zeventig bijen vangen. Dat worden al gauw honderden dode bijen per dag."

De bijen die de aanvallen overleven, staan onder voortdurende stress. Ze kunnen zich niet verweren tegen de veel sterkere hoornaar, die tot voor kort niet voorkwam in onze contreien. Na verloop van tijd durven ze zelfs niet meer uit te vliegen om eten te zoeken. Zo kan een bijennest op een paar weken tijd helemaal ten onder gaan.

Massale bijensterfte heeft ook gevolgen voor land- en tuinbouw, want bijen zijn belangrijke verstuivers. De opmars van de de Aziatische hoornaars is dus zorgwekkend, en niet alleen voor de bijen.

Het opsporen van nesten

De Aziatische hoornaar volledig uitroeien is helaas onbegonnen werk. "Dat is ijdele hoop" zegt Patrick Van Ende. "We kunnen enkel proberen het probleem zo veel mogelijk in te dijken. Als je niks doet, dan loopt het helemaal uit de hand."

Dat indijken begint met het opsporen van nesten. Aziatische hoornaars bouwen in het voorjaar een "primair nest" in de buurt van woningen: in tuinhuizen, onder dakgoten en dakranden, soms ook in struiken en hagen. Enkele mensen werden recent aangevallen door hoornaars bij het snoeien van de haag. Eén van hen belandde zelfs op spoed

In de zomer bouwen hoornaars een "secundair nest", vaak hangend aan een boomtak. "Je kan het vergelijken met een tweede verblijf", zegt Van Ende. "Het zijn van die grote bollen, tot een meter groot."

Verdelgen is vakwerk

Het verdelgen van nesten is vakwerk. Aziatische hoornaars kunnen immers bijzonder agressief zijn wanneer ze zich bedreigd voelen. De verdelger moet ook zeker zijn dat de koningin aanwezig is in het nest. Anders is het allemaal een maat voor niets. De koningin begint dan elders een nieuw nest.

"Per niet gevonden nest heb je een vijftal nieuwe nesten het jaar nadien", zegt Van Ende. "Elk nest dat we kunnen verdelgen maakt dan ook een verschil".

"Persoonlijk spreek ik liever over neutraliseren dan over verdelgen", besluit Kevin Verbeek. "Het zijn dan ook verdomd prachtige beestjes. Maar ja, ze horen hier niet thuis. En dus moeten we de verspreiding zoveel mogelijk tegengaan, nu het nog kan."

Enkele tips

  • Op vespawatch.be leer je hoe je Aziatische hoornaars kan herkennen. Je leert er ook hoe je de Aziatische hoornaar kan onderscheiden van andere wespen en van de nuttige Europese hoornaar. Die wordt vaak verward met zijn Aziatische collega.
  • Controleer af en toe je tuinhuis, je dakgoot en je dakrand. Als je een nest vindt, contacteer dan Vespa-Watch. Je kan ook een foto van het nest opladen op vespawatch.be, voor identificatie. Dat is zelfs nuttig als het gaat om een verlaten nest, want elke melding helpt experts om andere nesten op te sporen.
  • Probeer nooit een nest zelfs te vernietigen. Hoornaars kunnen erg agressief zijn en hun steek is bijzonder pijnlijk. Dat komt omdat hun angel langer is dan die van een gewone wesp.
  • Laat het nest niet vernietigen door de eerste de beste wespenverdelger. "Het verdelgen van Aziatische hoornaars vereist een heel specifieke aanpak", zegt Kevin Verbeek. "Contacteer daarom Vespa-Watch, dan weet je dat alles correct gebeurt. De verdelging is dan bovendien gratis."

Bron: vrtnws.be en De ochtend

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet