“Fokkof is een pleidooi om even niet te behagen en om je eigen demonen te overwinnen”

Tonen hoe ze als kind in de wereld dacht te staan en naar de wereld keek, dat was het plan voor ‘Mamy Blue’. Maar de stem van haar moeder bleef echoën. Zij is dan ook de rode draad in haar boek, en in haar leven.

Kwetsbare bravoure

Barbara werd vroeger een stoorzender genoemd. “Ik kon dat alleen maar aanhoren. Ik vond dat zelf niet, maar ik merkte wel welk effect mijn aanwezigheid had in een groep.” Later noemde een journaliste haar een ‘kwetsbare bravoure’. “Dat was heel mooi cadeau. Dat zijn zogenaamd twee uitersten maar ik denk dat ik die twee eigenschappen wel draag. Bravour in de zin van een krijger, een soldaat, iemand die opkomt voor the underdog. Nu observeer ik de dingen wel  meer in de luwte.”

De naam Sarafian komt niet vaak voor, en dat had zo zijn gevolgen. “Ik wilde gewoon normaal zijn. Mijn naam alleen al deed me opvallen en dat wilde ik niet. Laat mij maar gewoon Mieke Janssens zijn, dacht ik. Ik werd gepest, ja. Door mensen van wie ik dacht dat ze mijn vrienden waren. En ook door leerkrachten. Daardoor begin je onbewust jezelf ook af te straffen.”

“Ik heb ondertussen geleerd dat pesters heel bang zijn om zelf gepest te worden. En ik heb daar trauma’s door meegedragen maar ik heb die wel allemaal uitgeplozen. En door dit boek kan ik het ook echt afsluiten, dat ‘normaal’ willen zijn.”

Fokkof

Barbara heeft een kledinglijn ‘Fokkof’ en ook haar theatermonoloog heet zo. Het is haar levensmotto. “Dat betekent eigenlijk gewoon: het is genoeg. Ik ga stoppen met keihard mijn best te doen voor mensen die het niet begrijpen, ik ga stoppen met mezelf te saboteren en af te straffen, ik ga stoppen met niet te geloven in dingen die wel mogelijk zijn.”

“Als je niet wil behagen, niet wil doen alsof, komt er zo veel ruimte vrij voor een ernstige dialoog. Fokkof is een pleidooi om even niet te behagen en je eigen demonen te overwinnen. Ik moet aanvaarden dat ik uit een speciaal nest kom met bijzondere gewoontes. Dat is gewoon zo.”

Wat kan je verlangen van je 11-jarig kind dat zelf nog in de rouw zit? Ik moest hem pushen in premature volwassenheid. Gruwelijk

Een speciaal nest laat ook bijzondere spullen na. Barbara verloor ondertussen zowel haar moeder en stiefvader als haar vader. “En dat zijn geen lichte cadeaus, die ze achterlieten. Schilderijen, boeken, schriften…. ik kan daar niet lichtzinnig over gaan. Ik heb veel te veel eerbied, respect, te goeie herinneringen en gemis om zonder scrupules die zaken weg te doen.”

Het overlijden van haar stiefvader kwam heel onverwacht. Haar moeder lag al op palliatieve zorg, haar zoon was nog maar 11 en zij was veel op de baan voor het werk. “Op een bepaald moment vroeg ik aan mijn zoon: ‘Hoe gaan we dit oplossen? Doe ik het wel goed?’. Ik zat met schuldgevoelens omdat hij zo veel alleen moest doen.”

“Mensen onderschatten het werk van een acteur enorm. Wij trekken hele lange dagen. Ik dacht constant: ‘Wat kan je verlangen van je 11-jarig kind dat zelf nog in de rouw zit en dat nog allemaal moet plaatsen? Gruwelijk. Ik kon niet meer rekenen op de vaste waarden, mijn moeder en mijn stiefvader, en ik heb mijn zoon heel hard moeten pushen in premature volwassenheid. Dat vond ik gewoon niet fair.”

Euthanasie

Het overlijden van haar stiefvader, noemt Barbara de gebeurtenis die haar het meest heeft veranderd. “Mijn stiefvader was de rots in de branding en bracht zo veel rust met zich mee. Toen hij onverwachts stierf is de eerste pijler van ons veilig huis gevallen. Het was het begin van het einde van mijn kerngezin.”

“Mijn moeder heeft uiteindelijk voor euthanasie gekozen. Ik had de opdracht gekregen om haar kist te maken en dat leidde me af van de angst voor het verlies. Ik heb geen emotionele last meer na haar dood, alles was uitgeklaard. En die euthanasie was haar volste recht, maar dat is geen mooi einde. Daar is niks aan dat ik mij graag herinner.”

Tarotkaarten

Ze kruipt als actrice altijd in andere rollen, maar een rol die ze zelf heel graag speelt is die van Madame Soleil: “Ik lees heel graag tarotkaarten. Soms zit ik er pal op, maar dat is gevaarlijk. Sommige mensen doen alleen maar beroep op zo’n kanaal om meer te weten te komen over zichzelf. Maar dit is mijn guilty pleasure, ik luister daar graag naar en het is gewoon een hobby.”

Afsluiten doet ze met deze boodschap: "Wees niet bang om niet geloofd te worden. Geloof jezelf en schaam je niet om waarin je gelooft. Hang niet te veel af van anderen en blijf gewoon trouw aan jezelf.“

Het gesprek met Barbara Sarafian kan je beluisteren via Radio 1 Select.
Touché in podcastvorm? Die bestaat! Abonneer je hier.

Lees ook: