De Ochtend
Belgische files nemen voor het eerst af: een dipje, of het begin van een echte trend?
wo 17 jul. - 6:02
Vergis je niet, veel hoofdwegen zijn net zoals in vorige jaren nog steeds verzadigd. Dat betekent dat ze een groot deel van de dag gewoon “vol” zitten, met de dagelijkse files tot gevolg. En daar komt voorlopig geen verandering in. Tussen 2015 en 2019 - en eigenlijk al sinds 2011 - nam de filedruk jaar na jaar flink toe, vooral tijdens de daluren. Maar sinds de eerste helft van 2019 is een daling voelbaar.
Waarom die daling?
De afname is er zowel tijdens de spits als in de daluren. In de eerste helft van 2019 waren er niet zoveel érg zware ochtend- en avondspitsen (dat wil zeggen, méér dan 300 of 350 km). Het was dan ook een periode met relatief weinig extremen, wellicht door het zachte winter- en lenteweer. Winterweer en regen veroorzaken bijna automatisch spitsen met 300 km file of méér. Ze verzwaren de structurele files omdat mensen zich aanpassen aan het moeilijke zicht tijdens regen of sneeuw of omdat er meer ongevallen gebeuren.
Fiets, auto en trein slim combineren
Pendelaars die dat willen of kunnen, stellen hun autorit uit tot na de spits en combineren dat vaak met een uurtje telewerk, of zelfs de hele dag. Dat leidt vooral tot drukkere “randen van de spits”, bijvoorbeeld na 10 uur. Flexibele werkvormen bij bedrijven maken dat mogelijk. En door de vele deeltijdse banen in onze economie zijn pendelaars lang niet alleen meer tijdens de ochtend- én avondspits onderweg.
Steeds meer mensen die in filegebieden wonen of erheen pendelen zoeken naar slimme combinaties om sneller op hun bestemming te geraken. Elektrische fietsen, speedpedelecs, je auto met de plooifiets in de koffer, trein, en in de steden: tram, metro en deelfietsen en –steps. De mogelijkheden zijn qua aanbod en techniek in de afgelopen jaren sterk gegroeid. En de overheid stimuleert ze soms fiscaal. Dat is voor veel weggebruikers vaak het laatste zetje om de auto af en toe te laten staan.
"Welke daling? Daar heb ik persoonlijk niets van gemerkt!"
Veel automobilisten zullen het in Keulen horen donderen. “Minder files? Hoezo? Niet voor mij dan toch!” En dat kan perfect kloppen. De cijfers in de tabellen hierboven zijn gemiddelden: ze geven een beeld van de algemene filedruk in België.
Voor bepaalde pendeltrajecten zal er in de afgelopen zes maanden bijzonder weinig veranderd zijn: niet erger, soms wel, maar zeker niet beter. Trajecten met evenveel (of zelfs méér) reistijd wisselen elkaar af met trajecten waar je minder tijd verliest. De analyse in de tabellen maakt ook geen onderscheid tussen regio’s, wegen of tijdstippen. We hebben geen directe aanwijzingen dat op bepaalde trajecten (op de snelwegen) de files erger zijn geworden. Wel is de reistijd op sommige wegen wellicht verbeterd.