Biostatisticus Niel Hens: "In de cijfers van donderdag en vrijdag zullen we pas effect van versoepelingen zien"

"Ik hou mijn hart vast voor 11 mei, als de winkels weer opengaan.” Die vrees sprak professor Niel Hens drie weken geleden uit in het tv-programma “De afspraak”.

Hens is biostatisticus aan de universiteiten van Hasselt en Antwerpen. Op basis van wiskundige modellen voorspelt hij het verloop van de coronapandemie en geeft hij als lid van de GEES advies aan de Nationale Veiligheidsraad.  Nu, 3 weken na zijn bezoek aan de studio van “De afspraak”, was Hens te gast in het Radio 1-programma “De wereld vandaag” en beantwoordde hij deze 5 vragen:

1. Zijn de effecten van de versoepelingen van de afgelopen weken al te zien in de cijfers?

Als we in het verloop van de corona-epidemie in ons land de effecten van een bepaalde maatregel willen zien, moeten we altijd 11 dagen terugtellen, legt Hens uit. Vandaag zien we nog maar de effecten van de beperkte versoepelingen die gebeurden in de zogenoemde fase 1A, die inging op 4 mei. Toen mochten mensen uit niet-essentiële sectoren weer gaan werken, verder mocht er niet veel meer dan voordien. “In de cijfers van vandaag zien we dat die fase goed verteerd werd en er geen stijgingen zijn.” We hadden dit op voorhand ingeschat als een beperkt risico."

De effecten van de risicovolle versoepelingen van fase 1B, het moment waarop alle winkels weer open mochten en we weer contact mochten hebben met 4 extra personen in onze bubbel, die zullen we pas morgen en overmorgen zien in de cijfers. “We hopen dat de effecten daarvan beperkt zullen blijven”, aldus Hens.

Op basis van zijn berekeningen heeft professor Hens twee scenario’s uitgetekend: ofwel blijven de cijfers stabiel, ofwel stijgen ze weer. Maar, voegt hij er geruststellend aan toe, “we schatten dat ze nooit zo zullen stijgen als voorheen”. Hens hoopt dat het eerste scenario bewaarheid wordt, “zodat we positiever naar de zomer kunnen kijken”.

2. Kunnen er binnenkort nog meer kinderen naar school?

Volgens GEES-voorzitter Erika Vlieghe is er epidemiologisch geen reden om niet meer leerlingen naar de basisschool te laten gaan. Niel Hens sluit zich hierbij aan, op basis van de cijfers.

“Als de dalende trend waarin we zitten zich voortzet, zijn er mogelijkheden om weer meer kinderen naar school te laten gaan. Maar dat zal altijd onder voorwaarden zijn.” Hens zegt dat de overheid zich samen met de onderwijswereld moet voorbereiden om dit op een veilige manier te organiseren. “Dat moet in overleg gebeuren. We moeten zien wat praktisch haalbaar is en wat nog zinvol is, want het schooljaar begint te korten.”

Sowieso vindt Hens dat kinderen meer mogelijkheden moeten krijgen en - sterker zelfs - centraal moeten komen te staan in de exit uit de coronacrisis.

3. Is 8 juni een realistische datum om iets mogelijk te maken voor de horeca?

“De horeca openen blijft een moeilijk iets”, bekent Hens. In landen waar cafés en restaurants weer geopend werden, zagen we nieuwe besmettingen.

Hens hoopt dat er mogelijkheden ontstaan om de horeca weer te openen, maar dat zal mede afhankelijk zijn van de cijfers van de komende dagen.

4. Gaat het lossen van de maatregelen in België traag in vergelijking met andere Europese landen?

“Ja, dat klopt”, bevestigt Hens. “Maar we moeten voorzichtig zijn dat we niet in een wedstrijd terechtkomen waarbij om het snelst de maatregelen worden gelost”, waarschuwt de professor. “Want dan kan het zijn dat die maatregelen achteraf moeten worden bijgesteld.”

Elke overheid moet kijken wat de situatie is in het eigen land en op basis daarvan handelen. “Op basis daarvan kan men sommige maatregelen lossen en andere dan weer niet.” Hens geeft het voorbeeld van Nederland, dat de teugels sneller kan lossen omdat de ziekenhuisopnames er lager liggen.

5. Komt er een tweede coronapiek in het najaar?

Hens acht een tweede golf realistisch. “De vraag is wanneer die er komt en of we tegen dan al verder staan op het vlak van antivirale middelen.” Maar eerst moeten we kijken hoe de cijfers in de zomer evolueren door de opeenvolgende versoepelingen van de maatregelen, en hopelijk niet te sterk stijgen.

Daarna moet er goed gekeken worden naar wat er gebeurt in september, oktober en november. Bij het begin van het schooljaar moet goed gekeken worden wat er gebeurt als er weer veel kinderen naar school gaan en hoe het gedrag van ons allen dan is.

Beluister hier het volledige gesprek met professor Hens in "De wereld vandaag":

Bron: vrtnws.be en De ochtend