"Cultuur moet nooit een probleem zijn. Het maakt steeds deel uit van de oplossing"
di 27 feb. - 6:21
Vlaanderen eregast op de Brusselse Foire Du Livre in 2019: een mooie erkenning en een krachtig signaal
Bij de sluiting van de Foire du Livre de Bruxelles – een van de belangrijkste culturele evenementen in de hoofdstad die dit jaar 70.000 bezoekers lokte - wordt traditioneel de eregast van de volgende editie aangekondigd. Na Montreal dit jaar wordt in 2019 Vlaanderen in ere gesteld. De mededeling verliep bijna neutraal. Toch is het een mijlpaal op de moeilijke weg naar een open en respectvolle relatie tussen Vlaanderen en Franstalig België op cultureel gebied. Het is eveneens een erkenning van de kwaliteit van de Vlaamse literatuur.
Cultuur is een van eerste Belgische bevoegdheden die overgeheveld werd aan de gemeenschappen. In 1971 werden trouwens de eerste deelparlementen Cultuurraden genoemd. Het was de bekroning van de lange strijd die door Vlaanderen werd gevoerd voor de erkenning van haar taal en cultuur.
Jammer genoeg heerst er tot vandaag nog veel onbegrip over dit belangrijke hoofdstuk van onze geschiedenis. Vele Vlamingen verwarren de Belgische Franssprekende regerende klassen van de 19de eeuw met de doorsnee Waal van toen die zelfs geen stemrecht had. De meeste Franstaligen zien over het hoofd dat het om een echte emancipatiestrijd ging. Ze beschouwen dit als een aanval tegen Wallonië en Brussel die de splitsing van het land tot doel heeft.
Het is dus niet verwonderlijk dat Cultuur heel lang een bron van conflicten is geweest. Beide gemeenschappen hadden banden aangeknoopt met allerlei landen over de hele wereld, maar het duurde tot 2012 voor er een cultureel akkoord werd ondertekend tussen Vlaanderen en de Franse Gemeenschap. Pas drie jaar later beslisten de twee ministers van Cultuur, Joëlle Milquet (Madame Non) en Sven Gatz, een oud VU-er, om er een echte inhoud aan te geven.
Dat uitgerekend Minister Sven Gatz aan de basis ligt van de aanwezigheid van Vlaanderen op de Foire du Livre van volgend jaar toont aan dat autonomie en openheid niet tegenstrijdig zijn, wel integendeel. Het heeft niets te maken met een soort neo-unitarisme. Degenen die heimwee hebben naar het België van weleer zullen teleurgesteld zijn. Toch zal het drie maanden voor de verkiezingen van 2019 - die zoals altijd als cruciaal bestempeld worden - een krachtig signaal zijn dat Vlaanderen, Brussel en Wallonië niet tot onverschilligheid of confrontatie gedoemd zijn.
Laten we hoe dan ook niet vergeten dat dit initiatief, hoe lovenswaardig dan ook, bescheiden blijft. De Foire du Livre duurt vier dagen en literatuur is de hele cultuur niet. Ondertussen worden Vlaamse films nog steeds amper vertoond in Wallonië. Succesvolle muziekgroepen in Vlaanderen zijn nog onbekend in het zuiden van het land. Tv-reeksen hebben hun weg naar het Franstalige publiek nog niet gevonden.
Er is nog veel werk aan de winkel. Maar cultuur moet nooit een probleem zijn. Het maakt steeds deel uit van de oplossing.
