"De Amerikanen zijn onbegrijpelijk geworden"

"Gaat het boek meer over Amerikanen dan over Amerika?", vraagt Koen zich luidop af.

"'Amerikanen' suggereert meer mensen en ontmoetingen. Dat past misschien beter bij dit soort boek", vertelt Steven De Foer. "Ik ben een reiziger en ontmoet tijdens die reizen graag mensen."

Maar als De Foer praat over zijn ontmoetingen met Amerikanen, dan hoor je ook dat er een groot onbegrip bestaat tussen Amerikanen en Europeanen. Zelfs De Foer snapt, als Amerikakenner, de Amerikanen niet (meer). "De kloof tussen de enerzijds moderne, beter opgeleide en progressief denkende mensen zoals in San Francisco en New York en de mensen die in de velden van Oklahoma wonen is enorm groot", vertelt De Foer.

De aftakeling

"Optimisten durven beweren dat we, mocht Trump de verkiezingen dit jaar verliezen, we van hem af zijn, maar dat is niet zo. De aftakeling van Jan Modaal in Amerika is al veel langer bezig dan vier jaar. Dat is al bezig sinds Reagan in de jaren 70, 80", legt De Foer uit.

Steven De Foer gaat nog verder: "De Amerikanen durven al eens vergeten dat hun ontstaansgeschiedenis en maatschappelijk model gebouwd is op een superzonde: ze hebben de oorspronkelijke bewoners hun land afgepakt en hebben daarna gratis arbeidskrachten uit Afrika geïmporteerd. Ze hebben dat veel langer gedaan dan veel andere landen, dus we moeten niet doen alsof de verrotting van de Verenigde Staten begonnen is door Trump. Ze zijn niet 'de uitverkoren natie' zoals ze graag pretenderen te zijn."

Toch blijft Amerika een heel erg fascinerend land, al zou De Foer er om veel verschillende redenen niet permanent willen wonen. "Met uitzondering van in New York wonen dan", zegt hij lachend. "Ik zeg dat regelmatig en ik krijg dan stomverbaasde reacties van Amerikanen. Zij gaan ervan uit dat de hele wereld bij hen wil zijn. Als je ze dan uitlegt waarom je daar niet zou willen wonen, krijg je een mix van begrip en ongeloof."

Eén van de dingen die De Foer moeilijk vindt aan het land, is het etiket waarmee je geboren wordt: "Het is zeer moeilijk om het rugnummer waarmee je geboren bent, van je af te werpen", vertelt hij in 'Interne Keuken'.

Hij geeft het voorbeeld van het vorige presidentskoppel: "Barack en Michelle Obama zijn allebei briljante mensen en hebben altijd goed betaalde jobs gehad. Maar zelfs zij hebben hun studieschuld amper vijf jaar voor Barack president werd volledig afbetaald."

Als De Foer in de Verenigde Staten dan ook vertelt dat het er in Europa helemaal anders aan toegaat en mensen met een modale job er in slagen om hun kinderen -zonder studieschuld- te laten afstuderen als arts of advocaat, stuit hij op onbegrip. "Mensen suggereren dan vaak dat ik sta te liegen, om mijn punt te bewijzen."

Niet over Trump

Het boek van De Foer gaat over veel façetten van de Amerikaanse samenleving, maar hij schrijft niet méér over Donald Trump dan noodzakelijk, want "dat leidt de aandacht af van de essentie", zo zegt hij.

"Trump is larger than life. Over hem zullen ze over 200 jaar nog spreken, veel meer dan over andere Amerikaanse presidenten", verduidelijke De Foer. 

De Foer is geen fan van Trump en weet niet wat de aankomende presidentsverkiezingen gaan brengen: "Het narcisme van Trump wordt steeds erger, zeker de laatste weken. Hij heeft het niet in zich, volgens mij, om op het moment dat hij zou verliezen te zeggen "Ah jammer, ik trek mij in stilte terug". Hij zal sowieso verloren hebben, "omdat er gefoefeld is, gesaboteerd is, ... Hij gelooft dat de democratie de nek wordt omgedraaid waar de kiezer bij staat."

"Ik hoop dat het niet waar is, maar bij een nederlaag van Trump is er maar een vonkje nodig om een ontploffing te veroorzaken", besluit De Foer.

Beluister hier het volledige gesprek: