De grote hervormer

Sinds hij nog geen twee jaar geleden werd verkozen is er al een kleine bibliotheek geschreven over Paus Franciscus. De pontifex sierde de cover van zowat elk magazine van betekenis - tot Rolling Stone toe, Time koos hem tot Person of the Year 2013 en Forbes plaatste de paus afgelopen jaar op nummer vier in de lijst van machtige mensen.

Maar 'The Great Reformer, Francis and the Making of a Radical Pope' van Austen Ivereigh zou wel eens dé biografie kunnen zijn die je moet lezen om een beter beeld te krijgen van de 266e paus.

Aan het kerkinstituut en de doctrines heeft De Grote Hervormer nog niet gemorreld, als hij dat al zou kunnen. Maar Franciscus' onorthodoxe levenswandel en leiderschap, zijn opmerkelijke uitspraken en de kruistocht tegen de corruptie worden tot ver buiten de katholieke gemeenschap gewaardeerd. Om dat 'radicalisme' te begrijpen, is een grondige kennis van de Latijns-Amerikaanse en in het bijzonder van de Argentijnse kerk essentieel. Want Franciscus (voorheen Jorge Mario Bergoglio) is vooral géén typische Europese of  Noord-Amerikaanse katholiek.

Het geval wil dat Ivereigh - die een proefschrift schreef over de kerk en de Argentijnse politiek, en jaren in Buenos Aires woonde - goed is ingewijd in de Argentijnse taal, cultuur en geschiedenis. En kennelijk ook in het pre-ponificale leven van Franciscus, dat  gemarkeerd wordt door een resem opmerkelijke bijnamen.

Zo stond hij vanwege zijn soms vermoeide en zorgelijke voorkomen onder meer bekend als 'Lang Gezicht' . De Argentijnse jezuïeten noemden hun toenmalige provinciaal 'Mona Lisa' en op de school waar hij les gaf werd hij - allicht achter zijn rug - Irma la Douce genoemd. Benieuwd wat Franciscus en de Franse prostituée (de we vooral kennen van de gelijknamige film van Billy Wilder) met elkaar gemeen hebben.