De merkwaardige rituelen waarmee Britse parlementsleden stemmen, ook over brexit

De zwaarwichtige stemming over de manier waarop het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt, verloopt op precies dezelfde manier als elke andere stemming in het Britse parlement. Er zijn geen knopjes om voor of tegen te stemmen, of je te onthouden, zoals in de meeste moderne parlementen. De Britten houden er merkwaardige en tijdrovende rituelen op na, en die tradities worden halsstarrig in ere gehouden. De Members of Parliament stemmen met hun voeten, letterlijk.

Als het in de Commons tot een stemming komt over een voorstel, dan roept de Speaker (de Kamervoorzitter) een geijkte formule: "As many as are of that opinion say Aye,…" (wie die mening toegedaan is, zegt ja), waarop de voorstanders "Aye" roepen, en de Speaker voortgaat "… of the contrary No" (wie het tegendeel denkt, zegt nee), waarop de tegenstanders "No" roepen. Als de Speaker op het gehoor kan beslissen welke groep de meerderheid heeft, is de stemming daarmee afgelopen.

Maar vaak is dat onduidelijk, en dan roept de Speaker "Division! Clear the lobbies". De lobby's, dat zijn twee gangen aan weerskanten van de Kamer, een Aye-lobby en een No-lobby. Parlementsleden staan op en lopen de Kamer uit, kiezen een lobby en wandelen er doorheen om geteld te worden. Aan de andere kant komen ze naar buiten en lopen ze de Kamer weer in, om te wachten op de uitslag van de telling. Wil je je onthouden, dan moet je én door de Aye-lobby én door de No-lobby lopen.

Je moet je wel haasten, want een Division duurt welgeteld acht minuten. Daarna wordt er geroepen "Lock the doors!", en worden de deuren in het gezicht van de laatkomers dichtgesmeten en op slot gedaan.

Natuurlijk zijn niet alle 650 Kamerleden in de Kamer aanwezig op het moment dat de Speaker "Division!" roept. Daarom weerklinken doorheen het hele Palace of Westminster en zijn bijgebouwen honderden ‘Division Bells’, en floept de boodschap aan op alle tv-schermen van het Annunciator-systeem. Waarna er vanuit de verste uithoeken van het reusachtige gebouw een stormloop naar de lobby's ontstaat.

Het merkwaardige is dat die Division Bells niet alleen in het gebouw te horen zijn, maar ook buiten het gebouw, in zestien pubs, restaurants, hotels en clubs in de onmiddellijke nabijheid van het Parlement. Het is dus niet ongewoon om parlementsleden hollend en slalommend tussen de aanrijdende auto’s de straat te zien oversteken om op tijd in de lobby's te geraken. (De horecazaken zijn zelf verantwoordelijk voor het onderhoud van hun bellen. Klachten daarover zijn niet ontvankelijk).

Na de Division schrijden vier tellers naar voren in de Kamer en lezen na een buiginkje de uitslag af – een beeld dat bekend is van de televisiejournaals. De Speaker herhaalt die uitslag, met de geijkte formule: “The Ayes to the right: 312. The Noes to the left: 276. So the Ayes have it.” Er zijn dagen waarop er aan de lopende band op deze omslachtige en tijdrovende manier gestemd moet worden in het Lagerhuis. Een goede conditie en een groot uithoudingsvermogen vallen dus aan te bevelen.

Maar niet iedereen beschikt daarover. Ben je zelfs te ziek om doorheen de lobby's te stappen, dan bestaat er een procedure die "Nodding through" heet. De tellers kunnen er dan uitzonderlijk mee instemmen dat je naam toch aan de Aye- of No-lijst wordt toegevoegd, ook al ben je niet door een lobby gelopen. Er zijn twee voorwaarden: je moet je binnen de omheining van het Palace of Westminster bevinden, en je moet levend zijn.

In 1974 was er een staking van stemmen: 310 aan beide zijden. Op dat moment werd Leslie Spriggs, een Labourlid dat net een zware hartaanval had gehad, per ambulance half bewusteloos de omheining binnengereden. Twee Whips (fractieleiders) openden het portier. "Hoe weten we dat hij nog leeft?", zei John Stradling Thomas, de Conservatieve Whip. Waarop Labour Whip Joe Harper de hartmachine aanknipte, en ze het groene puntje op een monitor heen en weer zagen wippen. "There, you’ve lost – it’s 311", zei Harper.

Bekijk het gesprek met Flip Feyten in 'De Wereld Vandaag' over de stemprocedure in het Britse Lagerhuis:

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook: