De Stradivarius-viool mag met pensioen, vinden sommige kenners

Wat levert dat op, de beste zijn in de Koningin Elisabethwedstrijd, behalve eeuwige roem? De winnaar krijgt 25.000 euro en mag gedurende vier jaar een unieke historische viool bespelen, een “Huggins”-Stradivarius uit 1709.

Temperatuurschommelingen en ongelukken

Enkele vioolexperten - bouwers, musici en docenten - zetten daar vraagtekens bij in een open brief. Ze roepen op om zorgzaam om te gaan met de wereldberoemde Stradivarius-violen. “Doordat de instrumenten de hele wereld rondreizen worden ze blootgesteld aan extreme temperatuurschommelingen en ongelukken.” De ondertekenaars van de brief suggereren een alternatief: “Geef de winnaar geen Stradivarius te leen voor enkele jaren, maar een nieuw gebouwde viool voor de rest van zijn/haar carrière”.

Dat een Stradivarius altijd beter klinkt, is een mythe

Volgens de meeste violisten klinkt geen instrument zo goed als een Stradivarius. Maar, zeggen de openbriefschrijvers: “Meerdere wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat dit een mythe is: noch professionele violisten, noch een publiek vol experten kunnen in wetenschappelijke proeven de klank van een Stradivarius herkennen.” Sterker nog: in blinde tests scoorden hedendaagse instrumentenbouwers net iets beter dan de oude Italiaanse exemplaren. "We bevinden ons in een nieuwe "gouden eeuw" van de vioolbouw," betogen de experts.

Antonio Stradivari ofwel Stradivarius was in het begin van de 18e eeuw actief in Cremona , Italië. Daar bouwde hij zo’n 1000 violen, waarvan nagenoeg de helft intussen verloren is gegaan.  De exemplaren die nog overblijven gaan voor miljoenen van de hand. Vaak zijn ze eigendom van banken of grote bedrijven, en worden ze uitgeleend aan violisten.

Vioolbouwer Tim Duerinck vraagt zich af of je, met alle herstellingen en aanpassingen aan de overblijvende instrumenten, “nog wel van een Stradivarius kunt spreken”? Hoe dan ook zijn de violen meer dan 300 jaar oud, weliswaar historisch uniek, maar heel kwetsbaar.

“Niet alle Stradivarius-violen moeten naar het museum,” nuanceert Tim Duerinck in 'De Wereld Vandaag', “maar het is wel tijd om er een open discussie over te voeren.”

Ook de enige Belgische kandidate in deze Koningin Elisabethwedstrijd, de 25-jarige Sylvia Huang, bespeelt een historisch instrument, een Landolfi-viool uit 1751. Die kreeg ze in bruikleen van het Koninklijk Concertgebouworkest Amsterdam, waar ze eerste viool speelt.

Beluister het gesprek met Tim Duerinck in 'De Wereld Vandaag':

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'

Lees ook: