Deze metershoge maquettes uit Vlaanderen zijn de blikvanger van de Biënnale in Venetië

België, het lelijkste land ter wereld? Dat cliché mag op de schop wanneer u het Belgisch paviljoen in Venetië binnenwandelt, een van de vele landenpaviljoenen in de Biënnaletuin. Het bleef lang onzeker, maar vandaag opent de Architectuurbiënnale van Venetië en zal de Vlaamse architectuur weer worden geprezen in het buitenland.

Curator Dirk Somers toont met de tijdelijke installatie "Composite presence" een fictieve Vlaamse stad, met 50 maquettes van bestaande of te bouwen projecten. Het VRT-gebouw van Robbrecht en Daem is de spreekwoordelijke uitzondering, de maquette van dat gebouw wordt wel getoond maar bestaat enkel op papier. Er waren 3 vrachtwagens en 8 boottransporten nodig om alle maquettes van "Composite presence" tot in het paviljoen te krijgen, maar het resultaat is ronduit indrukwekkend.

En toen waren ze nog met 61

De Biënnale werd een jaar uitgesteld door de coronacrisis. Ook nu nemen nog niet alle landen deel. Enkele paviljoenen blijven gesloten of bestaan enkel virtueel, zoals dat van Australië. In het Duitse paviljoen kunt u wel binnen, maar daar zijn alleen maar QR-codes te zien, met een link naar het virtuele paviljoen. Zo proberen in totaal 61 landen fysiek en virtueel na te denken over het thema van deze editie: "How can we live together?" ("Hoe kunnen we samenleven?", red.)

Voor Hashim Sarkis, de curator van de Architectuurbiënnale, zit zijn werk er naar eigen zeggen bijna op. Nu is het aan het publiek, vertelt Sarkis aan VRT NWS: "Ik hoop dat in de komende zes maanden de expo veel discussie zal losweken rond het thema samenleven. We werken nog een volledig discussieprogramma uit in augustus. En hopelijk is de wereld dan een betere plek en kunnen we meer mensen samenbrengen, om na te denken over architectuur."

Speelgoed voor volwassenen?

De maquettes in het Belgisch paviljoen zijn niet de enige Belgische aanwezigheid in Venetië. "Je kan ook Belgen spotten in het centrale paviljoen, of in de paviljoenen van Bahrein of Luxemburg", vertelt Lisa De Visscher, hoofdredacteur van het Belgische architectuurtijdschrift A+ en trouwe bezoeker van de Biënnale. "Je ziet dat de Belgische architectuur heel hot is in de wereld en dat Belgen uitgenodigd worden als curator of architect of scenograaf, om tentoonstellingen vorm te geven."

Dat is niet nieuw, die tendens ziet curator Dirk Somers al meer dan 10 jaar. Ook de manier waarop in Vlaanderen en Brussel wordt omgegaan met hedendaagse architectuur werkt inspirerend in het buitenland, legt Somers uit: "Er wordt met grote ogen naar architectuur in Vlaanderen gekeken. Er is heel veel internationale belangstelling en dat heeft niet alleen te maken met de kwaliteit van het werk."

"Architecten kunnen met hun architectuur niet alles oplossen. We besteden hier tijdens de Biënnale ook aandacht aan de kwaliteitskamers, de administratie, en de bouwmeesters die achter de schermen veel werk verzetten om goede architectuur tot stand te laten komen. Ook daar kijken buitenlandse architecten en beleidsmakers met grote ogen naar."

De Biënnale van Venetië loopt nog tot 21 november. Volgend (na)jaar zijn de maquettes uit het Belgisch paviljoen te zien in Z33 in Hasselt, met hulp van het Vlaams Architectuurinstituut.

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'

Beluister de reportage van Joris Vergeyle uit 'De Ochtend'.