Donkere materie in kaart gebracht

In Austin, Texas was dat. De kaart is het resultaat van computersimulaties, want donkere materie - dat zo'n kwart van het heelal moet uitmaken - is per definitie optisch onzichtbaar. Daarom bestudeerden de astronomen de verstoring van het licht van sterrenstelsels. Als het licht onderweg naar de aarde grote concentraties donkere materie - zogenaamde gravitatielenzen - passeert, buigt het af.

Er is daarbij uitgegaan van de analyse van tien miljoen sterrenstelsels in vier verschillende gebieden van de kosmos. Het project, de Canada-France-Hawaii Telescope Lensing Survey (CFHTLenS), maakt gebruik van gegevens van de Canada-France-Hawaii Telescope Legacy Survey.

Bent u er nog? Want donkere materie is razend interessant. En nodig om allerlei fenomenen te verklaren die in de kosmos worden waargenomen, maar die niet te verklaren zijn door de aanwezige zichtbare materie.

Neem bijvoorbeeld sterren die zich in de buitenste regionen van onze Melkweg bevinden. De gravitatiekracht die wordt veroorzaakt door de zichtbare materie in de Melkweg is te zwak om de middelpuntvliedende kracht tegen te werken. Met andere woorden, die sterren zouden normaal gezien uit de bocht moeten vliegen, maar blijven toch netjes hun baan houden.

De meest gangbare opvatting is dat dit (en andere problemen)opgelost wordt als je het bestaan van materie aanneemt die niet beïnvloed wordt door electromagnetische straling. En die daardoor niet zichtbaar is met optische middelen. Vandaar 'donkere' materie.

Nu, er zijn een heleboel deeltjes gekend die niet gevoelig zijn voor de elektromagnetische krachten. Dit bijvoorbeeld. Maar daar zijn er veel te weinig van om het gravitatiegedrag van de zichtbare materie te verklaren. Om de rekening te laten kloppen is er ongeveer vijf maal zoveel donkere als zichtbare materie nodig.

Het heelal bestaat uit een goeie 4% gewone materie,dat impliceert het bestaan van zo'n 22% donkere materie. En de overige 3/4? Die noemen we voorlopig gewoon 'donkere energie'.