Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Nieuwe Feiten

Een leugentje om bestwil: nieuw onderzoek naar reactie op leugenaars

vr 15 jan. - 1:13

Hoe weet je nu of iemand zit te liegen of de waarheid vertelt? En hoe reageer je daarop? Sophie Van der Zee (Rechtspsycholoog Erasmus universiteit Rotterdam) onderzocht de dynamiek tussen leugenaar en degene tegen wie hij/zij liegt. Ze kwam erover vertellen in ‘Nieuwe Feiten’.
Pinokkio

Iedereen heeft wel eens een leugentje om bestwil verteld, waarbij de ene leugen geloofwaardiger was dan de andere. Er werden ook al verschillende onderzoeken uitgevoerd naar de non-verbale communicatie van leugenaars. Maar hoe zit het met de personen waar je de leugen tegen vertelt? Rechtenpsycholoog Sophie Van der Zee voerde een onderzoek uit om het gedrag van deze personen te analyseren. “We vonden het enorm interessant om te onderzoeken wat er gebeurt met degene tegen wie je liegt, want liegen doe je natuurlijk nooit alleen”, vertelt ze in ‘Nieuwe Feiten’.

“We hebben ons onderzoek gebaseerd op twee experimenten. Tijdens het experiment vertelden de proefpersonen de waarheid, een leugen door iets te ontkennen en verzonnen ze een verhaal. De proefpersonen wisten op voorhand niet dat ze zouden liegen, maar werden tijdens het experiment gevraagd om een ‘leugentje om bestwil’ te vertellen om de onderzoeker te beschermen”, aldus Van der Zee.

Hoe meer de data op elkaar leek, hoe meer spiegelgedrag de proefpersonen vertoonden.

“De bedoeling van het experiment was om te kijken of de dynamiek tussen degene die liegt en degene tegen wie je liegt verandert tijdens de leugen. Door middel van camera’s en 'motion capture' sensoren hebben we de non-verbale communicatie van de proefpersonen gemeten en geanalyseerd. Nadien probeerden we de datastromen  van de proefpersonen aan elkaar te koppelen. Hoe meer de data op elkaar leek, hoe meer spiegelgedrag de proefpersonen vertoonden", vertelt Van der Zee. "Zo spiegelden de proefpersonen elkaars bewegingen meer tijdens de leugen en verhoogde de intensiteit naarmate de leugen moeilijker werd. Zo is iets ontkennen of verzwijgen makkelijker dan een verhaal verzinnen. Als de ene proefpersoon meer met de rechterhand bewoog, dan deed de andere proefpersoon dat ook.”

“Spiegelgedrag is ook iets wat we vaak zien bij baby’s. Zij spiegelen continue de bewegingen die rondom hen gebeuren. Maar ook volwassenen doen het nog steeds. Op het moment dat je heel druk bent in je hoofd, zoals tijdens liegen kan gebeuren, ga je bewegingen in je omgeving spiegelen. Je spiegelt daarnaast ook sneller als je een interactie hebt met iemand die je aardig vindt. Het spiegelgedrag zelf is echter niet zo zichtbaar met het blote oog, maar het valt enorm op wanneer je de bewegingen gaat vergelijken met sensoren. Zelf heb je er dus niet veel aan, maar het zou eventueel gebruikt kunnen worden door inlichtingendiensten bij leugendetectie”, besluit Van der Zee.

Beluister het gesprek met Sophie Van der Zee in ‘Nieuwe Feiten’:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet