Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

De Ochtend

Een "paardenmiddel" in de strijd tegen depressie: neusspray op basis van ketamine goedgekeurd in Verenigde Staten

do 7 mrt. - 7:01

Het Amerikaans geneesmiddelenagentschap FDA zet het licht op groen voor een neusspray op basis van ketamine voor de behandeling van depressies. De spray, gefabriceerd door Janssen Pharmaceutica, biedt hoop voor mensen die niet reageren op de klassieke antidepressiva
© Riccardo Mion (Unsplash)

Ketamine is geen nieuw medicijn. Het wordt al sinds de jaren zestig gebruikt in de veeartsenij, vooral om paarden te verdoven. Het zijn nochtans niet enkel paarden die aan de ketamine zitten. Ook in het uitgaans- en drugsmilieu is het middel populair, als “Keta”, “Kit Kat” of “Special K”. Het zorgt voor een gevoel van dissociatie, alsof je even helemaal “van de wereld” bent en buiten je lichaam treedt.

Ook in het uitgaans- en drugsmilieu is het middel populair, als “Keta”, “Kit Kat” of “Special K”.

Ook als geneesmiddel voor de behandeling van depressie heeft ketamine dus potentieel. “Het is een middel dat bijzonder snel werkt”, zegt professor Manuel Morrens van de Universiteit Antwerpen. “Waar klassieke antidepressiva pas werken na enkele weken, zie je bij ketamine al effect na een paar uur. Die snelheid is echt heel ongewoon.”

Ketamine blijkt ook te werken bij veel patiënten die niet reageren op de klassieke antidepressiva. 50 tot 60% van die patiënten reageert wél op ketamine. Dat is hoopgevend, want de voorbije decennia is bedroevend weinig vooruitgang geboekt in de zoektocht naar nieuwe antidepressiva.

Geen pilletjes maar een neusspray

De ketamine die in de Verenigde Staten op de markt komt, zal verwerkt worden in een neusspray. Ook dat is opmerkelijk, want de meeste antidepressiva zijn enkel verkrijgbaar in pilvorm. “Dat heeft te maken met de biobeschikbaarheid”, zegt Manuel Morrens. “In spray-vorm wordt ketamine gewoon veel beter opgenomen dan bij orale inname.”

Ketamine moet daarom altijd ingenomen worden onder medisch toezicht.

De inname van ketamine is niet zonder risico’s. Patiënten ervaren soms duizeligheid, misselijkheid of gevoelens van dissociatie. Ketamine moet daarom altijd ingenomen worden onder medisch toezicht. Patiënten krijgen hun dosis in het ziekenhuis en worden eerst een uurtje geobserveerd. Pas wanneer het acute effect weg is, kunnen ze naar huis vertrekken.

Ketamine werkt buitengewoon snel, maar het effect is helaas ook tijdelijk. Na enkele dagen tot een week moeten patiënten een nieuwe dosis krijgen, anders keert de depressie terug. Ketamine is dan ook geen wondermiddel, dat depressieve klachten zomaar laat verdwijnen. Het biedt vooral hoop voor patiënten die niet reageren op andere antidepressiva. Voor een grote groep patiënten blijft psychotherapie bovendien de beste optie.

Binnenkort ook in België verkrijgbaar?

Of ketamine de hoog gespannen verwachtingen waar zal maken, moet nog blijken. Ook in het verleden waren de verwachtingen soms torenhoog. Toen fluoxetine in 1987 op de markt kwam onder naam Prozac, werd dat door velen gezien als een revolutionaire doorbraak. Sommige wetenschappers spraken zelfs over een “gelukspil”. Vandaag weten we wel beter. Fluoxetine werkt voor een aantal patiënten, maar zeker niet bij iedereen. De nevenwerkingen bleken bovendien veel groter dan in de euforische beginjaren werd gedacht.

Het Amerikaanse geneesmiddelenagentschap lijkt nochtans te geloven in het therapeutisch potentieel van ketamine. Het zorgde er voor dat de neus-spray van Janssen sneller goedgekeurd kon worden, als potentiële “breakthrough therapy.” Ook dat is opmerkelijk.

Ketamine is in België nog niet op de markt, al werken Belgische onderzoekers wel mee aan enkele klinische onderzoeken. Janssen Pharmaceutica heeft vorig jaar ook een aanvraag ingediend bij het Europees Geneesmiddelen Agentschap, om het middel in Europa te kunnen verkopen. Tot dan blijft ketamine hier voorbehouden aan paarden en fuifbeesten.

"Duidelijke verbetering van de symptomen"

'De Ochtend' sprak erover met Professor Doctor Stephan Claes.  Hij is diensthoofd volwassenenpsychiatrie en specialist depressies aan het psychiatrisch centrum van de KULeuven.  Ook in Gasthuisberg heeft men meegedaan aan het onderzoek, zegt hij. "We hebben gezien dat bij iets meer dan de helft van de mensen er een duidelijke verbetering van de symptomen optreedt." Alleen zijn de effecten van korte duur, dus moet het product meermaals toegediend worden. "In België moet er ook nog gediscussieerd worden over de terugbetaling van het product" zegt hij.

Herbeluister:

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'

Lees ook:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet