Een pratende mouw moet doven helpen anderen te verstaan

Het Nederlandse studententeam HART, dat bestaat uit 17 studenten van de TU Eindhoven, startte vorig jaar met de ontwikkeling van een slimme mouw. Volgens de universiteit is het de eerste keer dat een slimme mouw gebruikt wordt om  communicatie te bevorderen.

Ze vetrokken vanuit het idee van "human augmentation", een onderzoeksgebied dat gaat over het verbeteren van menselijke mogelijkheden door bijvoorbeeld technologie. De bril is een oud maar sprekend voorbeeld dat daaruit is voortgekomen. Als je slechtziend bent, heb je veel meer aan de informatie die binnenkomt via je ogen als je een bril draagt.

“We zijn gaan kijken naar wat je kan doen met informatie die binnenkomt via je huid”, vertelde medeontwikkelaar Brigitte Vanderlugt vandaag in 'Nieuwe Feiten'. “Om dat te achterhalen, hebben we een mouw met 24 kleine trilmotoren ontwikkeld die trillen als je gesprekspartner iets zegt. Elk trilling staat voor een klank en gebeurt in verschillende patronen. Als je die patronen leert, kan je betekenis geven aan de trillingen.” Wie de mouw draagt, voelt dus letterlijk wat er gezegd wordt.

Om ervoor te zorgen dat die persoon alles correct begrijpt, ontwikkelden de studenten een “triltaal” die gebaseerd is op de 39 verschillende klanken uit het Engels. Volgens Vanderlugt gaat het puur om de klanken en niet om letters: “Hoewel het Engelse woord “phone” uit vijf letters bestaat, krijgt het woord maar drie trillingen: f-o-n."

"De trillingen gebeuren op verschillende plaatsen en afhankelijk van de plaats waar je de trilling voelt, wordt er een andere klank bedoeld. De klank “t” bijvoorbeeld zit vooraan in je mond en voel je vooraan op je arm trillen. De “k” zit dan weer achteraan en voel je achteraan trillen.”

Triltaal relatief eenvoudig aan te leren

Afgelopen maand probeerde teamlid Lisa Overdevest zich de triltaal eigen te maken. En dat blijkt relatief haalbaar: “Het is mogelijk om binnen de maand alle klanken en trillingen te herkennen om zo de eerste woorden te leren.” Volgens Vanderlugt hoeft dat zelfs niet al te intensief: “Lisa is daar om de dag een uurtje mee bezig geweest. Als je nu met haar communiceert via een prototype van de mouw, is ze al in staat om je relatief goed te begrijpen.”

Die communicatie verloopt vooralsnog via een computer. Als de onderzoekers een boodschap willen overbrengen naar de drager van de mouw, moeten ze een tekst ingeven die vertaald wordt naar klanken en vervolgens naar trillingen. HART wil dat in de toekomst graag anders zien. Het studententeam hoopt gesproken taal snel te kunnen omzetten in trillingen en werkt aan een algoritme dat die taak moet uitvoeren. Volgens Overdevest kan een microfoon op de mouw ook soelaas bieden.

Een ander werkpunt is de taal. Voorlopig verloopt alle communicatie met de mouw immers in het Engels. Het computerprogramma zet geschreven tekst om in het Engels, van waaruit het klanken herkent en omzet naar trillingen. Maar ook daar willen de studentes in de toekomst verandering in brengen: “We willen dat je elke taal kan spreken tegen de mouw waarna die het omzet in trillingen die jij begrijpt."

Brede waaier aan toekomstige toepassingen
De trilmouw is in eerste instantie bedoeld als nieuw communicatiemiddel voor dove en slechthorende mensen. Het biedt immers een aantal interessante voordelen. Waar bij gebarentaal beide gesprekspartners de taal moeten beheersen, is dat bij de triltaal niet het geval. Daar volstaat het dat de dove of slechthorende de taal begrijpt. Bovendien hoeft de persoon waartegen ze spreken niet langer in zicht te zijn, wat bij gebarentaal of liplezen wel noodzakelijk is.

Hoewel de nieuwe toepassingen doven en slechthorenden een grote dienst kunnen bewijzen, dromen de studenten ervan om op termijn ook andere menselijke zintuigen te verbeteren of zelfs te creëren. “Het zou interessant zijn om onderzoek te doen naar zicht rondom je heen. Zo zou de mouw met een camera je via een trilling kunnen vertellen wat er achter je gebeurt. Een soort ogen in de rug.”

Op termijn willen de studenten een online platform creëren waar mensen als het ware hun nieuwe zintuigen kunnen downloaden. “Geïnteresseerden zouden daarop apps kunnen downloaden in functie van de manier waarop ze de mouw willen gebruiken. Elk zintuig zou zijn eigen app krijgen”, besluit Vanderlugt.

Luister naar het interview met Brigitte Vanderlugt in "Nieuwe feiten" via Radio 1 Select

Bron: vrtnws.be en Nieuwe feiten