De Ochtend
"In een wereld waarin we langer leven en ook langer gezond blijven, is het toch normaal dat we langer gaan werken"
vr 27 sep. - 8:46
Het probleem is bekend: het tekort in de sociale zekerheid wordt voor dit jaar geraamd op ruim drie miljard euro. De vakbonden vrezen dan ook dat de nieuwe regering zal willen snoeien in uitkeringen, pensioenen en gezondheidszorg. Zij pleitten gisteren voor meer werk waarop sociale bijdragen worden betaald en voor bijdragen van iedereen, dus ook van vermogenden.
De werkgeversorganisaties Boerenbond, Unizo, UCM (de Waalse tegenhanger van Unizo) en VBO zeggen verbaasd te zijn over de uitspraken van de vakbonden. "Het is alsof het bad leegloopt omdat er geen stop in zit en je dat wil oplossen door de kraan wat verder open te draaien in plaats van de stop erin te steken", zegt Danny Van Assche van Unizo in "De Ochtend" op Radio 1.
"Bij ongewijzigd beleid zullen de uitgaven voor de sociale zekerheid tegen 2024 nog met 25 procent stijgen, dus er is zeker een probleem", aldus Van Assche. "Wij zijn daarom ook blij dat de vakbonden met een standpunt naar buiten komen omdat het wijst op een besef dat er iets moet gebeuren. Wij willen met zijn allen dat die sociale zekerheid een stevig fundament krijgt en kan blijven voortbestaan."
Wat de werkgevers zeker niet willen, is nog meer lasten. "We zijn wereldkampioen in lasten op arbeid", schrijven ze. En ook de lasten op kapitaal zijn volgens hen al hoog genoeg. "Die bedragen 11,3 procent van het Bruto Binnenlands Product, tegenover 8,5 procent gemiddeld in de eurozone".
"Er kan inderdaad iets gebeuren aan de inkomstenzijde van de sociale zekerheid", zegt Van Assche, "maar dan vooral door meer mensen aan het werk te krijgen. De belangrijkste bijdrage is: werkende mensen. Dus het verhogen van de werkgelegenheidsgraad leidt ertoe dat er meer bijdragen zijn maar ook dat er minder uitgaven zijn."
Meer dan 400.000 langdurig zieken
De werkgevers zijn het niet eens met de vakbonden dat er aan de uitgavenzijde "niets meer te rapen valt"omdat daar al fel bespaard is. "Als je gaat kijken in de toekomst, dan zie je dat de grote toename zal komen van de pensioenen, de gezondheidszorg en ook de arbeidsongeschiktheid", aldus Van Assche.
"We zitten nu al met 425.000 mensen die langdurig ziek zijn. Je zou kunnen zeggen: die mensen zijn ziek dus die kunnen niet aan het werk. Maar het is niet omdat je je oude functie niet meer kunt opnemen dat er geen andere taken zijn die je wel nog kan doen. Dus het activeren van die groep mensen is een belangrijke doelstelling."
Langer werken en meer keuzes durven maken
Dé grote uitgavenpost zijn natuurlijk de pensioenen. Daar kan toch niet meer bespaard worden, gezien onze lage pensioenbedragen? "Wel, we kunnen er wel voor zorgen dat onze loopbaan volledig wordt voleindigd. De vakbonden waren er als de kippen bij om te zeggen dat onze pensioenleeftijd niet mocht verhoogd worden van 65 naar 67 jaar. Maar in een wereld waarin we langer leven en ook langer gezond blijven, is het toch normaal dat we langer gaan werken", betoogt Van Assche.
Dat langer werken alleen zal het tekort in de sociale zekerheid toch niet oplossen? "Voor een groot deel wel", zegt de topman van Unizo. "Maar we moeten ook efficiënter zijn in onze sociale zekerheid. Op dit moment doen we heel veel voor heel veel mensen. Dat is belangrijk want dat creëert het draagvlak voor die sociale zekerheid. Maar we zouden wat meer keuzes kunnen maken, zodat diegenen die het echt nodig hebben, dan wat meer kunnen krijgen.
Nieuw sociaal pact
Van Assche eindigt met een pleidooi voor een groot overleg over de toekomst van onze sociale zekerheid, een soort nieuw Sociaal Pact. "We zijn heel fier dat de sociale partners 75 jaar geleden de basis hebben gelegd van de sociale zekerheid. We zitten nu in een grote crisis van die sociale zekerheid en we hebben op dit moment geen federale regering.
Als werkgevers reiken wij daarom de hand naar de vakbonden en zeggen we: laten we aan tafel gaan en laten we een gezamenlijk standpunt uitwerken over de toekomst van die sociale zekerheid tegen dat die federale regering er is. Ik denk dat we nog even de tijd daarvoor hebben."