Eerbetoon voor Reinhilde Decleir en publieksprijs voor coronasceptici: dit zijn de winnaars van de Ultimas

Sinds 2003 reikt de Vlaamse Gemeenschap jaarlijks de Ultimas uit. Dat zijn de Vlaamse cultuurprijzen voor toonaangevende artiesten, kunstenaars, organisaties of gezelschappen uit verschillende categorieën zoals muziek, architectuur en podiumkunsten.

Terwijl de laureaten worden gekozen door een jury van deskundigen, werd dit jaar voor de eerste keer ook een publieksprijs uitgereikt. Die is bedoeld voor artiesten of organisaties die in het afgelopen jaar bijdroegen aan de verbreding van cultuur.

Elke Vlaming kon hiervoor zelf nominaties insturen en stemmen. De documentairereeks "Tegenwind" heeft de online poll gewonnen. Het is een controversiële reeks interviews met mensen die kritisch zijn voor het corona- en vaccinatiebeleid in ons land.

Dit zijn de winnaars van de Ultimas 2022:

• Algemene culturele verdienste: Reinhilde Decleir
• Amateurkunsten: Belgische Improvisatieliga (BIL)
• Architectuur en toegepaste kunsten: Horst Festival
• Beeldende kunst: Kobe Matthys - Agentschap
• Cultureel ondernemerschap: Hnita Jazz Club
• Film & visuele media: Kaat Beels en Nathalie Basteyns
• Letteren: Annelies Verbeke
• Muziek: Lieselot De Wilde
• Opkomend talent: Gorges Ocloo
• Podiumkunsten: Lucinda Ra
• Roerend en immaterieel Erfgoed: De Borgerhoutse Reuzenstoet
• Sociaal-cultureel volwassenenwerk: Grootouders voor het Klimaat
• Publieksprijs: Tegenwind

Eerbetoon aan Reinhilde Decleir

Op de uitreiking ontving Fonne Wuyts, de zoon van wijlen actrice Reinhilde Decleir, haar Ultima voor Algemene Culturele Verdienste. De beslissing om haar te bekronen werd al geruime tijd voor haar overlijden genomen.

Tijdens de show kreeg Decleir een passend eerbetoon waarbij video's uit haar leven werden getoond, begeleid door een 20-koppig koor van Tutti Fratelli, de sociaal-culturele theatergroep waar ze aan de wieg van stond.

"Haar loopbaan op de scène liep ongeveer samen met alle artistieke hoogtepunten van het Vlaamse theater van de voorbije vier decennia", aldus de jury. "Reinhilde Decleir had een eigenzinnige, warmhartige schoonheid als actrice en artistiek visionair, maar ook als mens."

Horst Festival krijgt Ultima voor architectuur

Architectuur, design en stedenbouw gaan hand in hand bij het kunst- en muziekfestival Horst. Dit jaar ontving de organisatie dan ook de Ultima voor architectuur en toegepaste kunsten. De jury looft de vernieuwende, conceptuele aanpak van het festival door verschillende disciplines samen te brengen en te versmelten. De Horst-expo is vanaf 12 mei tot 30 juli te zien op de Asiat-site in Vilvoorde, een voormalig militair terrein. Het festival vond eind vorige maand plaats.

De prijs voor beeldende kunsten is voor Kobe Matthys, een van de boegbeelden van State of the Arts, een platform dat de belangen van de culturele sector verdedigt. Matthys richtte in 1992 de Brusselse kunstpraktijk "Agentschap" op en speelt volgens de Ultima-jury een voortrekkersrol in de verniewing en groei van de kunst. "Agentschap" stelt een oneindige lijst samen van dingen die de twijfel doen rijzen over de  tweedeling tussen natuur en cultuur.

Gorges Ocloo als opkomend talent

Theatermaker en performer Gorges Ocloo krijgt de Ultima voor opkomend talent. Als jong, multidisciplinair kunstenaar heeft hij dan ook al een heel parcours afgelegd, gaande van regie, moderne dans, beeldende kunsten en scenografie tot muziekcomposities voor opera en theater. De jury looft "de onbevreesdheid waarmee Ocloo zich in verschillende disciplines en rollen manifesteert". "Een bezoek aan een voorstelling van hem is nooit vrijblijvend."

Theatercollectief Lucinda Ra gaat als gezelschap aan de slag met verhalen van de kwetsbare mens, wat volgens de jury op een "doordreven participatieve en respectvolle manier" gebeurt. Met toegankelijke producties die linken naar de realiteit bereikt het collectief niet alleen de "vanzelfsprekende cultuurparticipanten". Goed voor de Ultima voor podiumkunsten.

De Ultima voor amateurkunsten is voor de Belgische Improvisatie Liga (BIL). Als allereerste improvisatie-theatergezelschap van Vlaanderen bracht BIL al heel wat talent voort, onder wie Jens Dendoncker, Tom Lenaerts, Rob Vanoudenhoven of Bill Barberis. De jury bekroont de BIL voor "haar brede en bijzonder professionele werking en voortdurende artistieke inventiviteit waarmee het improvisatietheater steeds naar een hoger niveau wordt getild".

Regisseursduo van "Tabula rasa" en "Beau Séjour"

In de categorie film en visuele media is er een Ultima voor het regisseursduo Kaat Beels en Nathalie Basteyns . De twee vrouwen verzorgden onder meer de regie van toptelevisiereeksen als "Tabula rasa" "Beau Séjour" en "Lost luggage".  De jury ziet het duo Beels en Basteyns als een voorbeeld voor vele anderen die verhalen willen vertellen in een wereld waar vooral mannen nog de regie in handen hebben.

Auteur Annelies Verbeke wint de Ultima voor letteren; die prijs was vorige week al bekendgemaakt. Verbeke wordt geprezen voor haar romans, theaterteksten en kortverhalen, maar ook voor haar engagement voor vrouwelijke auteurs.

De prijs voor cultuur ondernemerschap gaat naar de legendarische Hnita Jazz Club in Heist-op-den-Berg, een van de oudste jazzclubs in Europa die onder meer via  crowdfunding werd gered. De jury van de Ultimas is onder de indruk van hun vernieuwende aanpak bij zakelijke projecten en de sterke reputatie die ze internationaal uitspelen, net als hun maatschappelijke impact.

In de categorie muziek krijgt zangeres Lieselot De Wilde de Ultima, voor haar "tomeloze veelzijdigheid en creativiteit". De Wilde is vocaliste, performer en maker.  Ze treedt op met oude muziek, liederen en  muziektheatercreaties. Recent gooide De Wilde ook hoge ogen met "Around the world in 72 songs". Voor dit onlineproject zingt ze nummers van over de hele wereld terwijl ze zichzelf begeleidt op een draaiorgel.

Tot slot gaan de Ultimas voor roerend en immaterieel erfgoed en sociaal-cultureel volwassenenwerk respectievelijk naar De Borgerhoutse Reuzenstoet en Grootouders voor het klimaat. Met zijn jaarlijkse parade is de Reuzenstoet volgens de jury een toonbeeld van wat erfgoed kan en moet doen. Grootouders voor het klimaat is een burgerbeweging die de initiatieven van Youth for Climate ondersteunt. "Grootouders voor het klimaat gaf een krachtig signaal dat het klimaatthema niet enkel jongeren maar alle generaties aanbelangt."

Bron: vrtnws.be