Europa stemt over auteursrechten op het internet: wat zijn de gevolgen?

Marie-Christine Janssens, professor auteursrecht aan de KU Leuven, legt in 'De Ochtend' uit of dit het gevreesde "einde van het vrije internet is":

Wat is de situatie nu?

Van heel wat artiesten staat muziek op internetplatformen als YouTube, Facebook en Google. Daarvoor is de toestemming van de muzikanten niét gevraagd. Zij verdienen er niets tot een habbekrats mee. Terwijl de online-media wel veel inkomsten genereren uit bijvoorbeeld advertenties bij de clips. Met de hervorming van het auteursrecht wil Europa daar iets aan veranderen. Wie iets gecreëerd heeft en de wijde wereld heeft er toegang toe, moet daar een vergoeding voor krijgen.

Het voorstel is dat internetplatformen de artiesten betalen en via filters beletten dat inhoud waarvoor niét betaald is, geüpload wordt. Critici zien dit als het "einde van het internet". Zij vinden dat het internet dan op televisie zal lijken waar een klein aantal bezitters van auteursrechten zal onderhandelen met enkele grote platformen, en de rest gewoon niet mag meedoen.

Artikel 13: platformen zijn verantwoordelijk

De vrees voor censuur ligt in artikel 13, verduidelijkt professor Janssens: "Het auteursrecht is in eerste instantie bedoeld om de creaties en de investering in nieuwe creaties te beschermen. En hier is duidelijk een probleem. Veel materiaal wordt door iedereen geüpload via de internetplatformen. De auteurs krijgen niets betaald, de platformen genieten van gigantisch veel reclame-inkomsten. Dat was een scheeftrekking, we noemen dat de value gap. Het mechanisme van artikel 13 gaat dit oplossen, maar doet dit vrij streng. Platformen, als YouTube en Google, worden volledig verantwoordelijk voor inbreuken. Zij moeten toestemming vragen en als die toestemming er niét is, moeten YouTube en Google filteren.

De platformen gaan zeer bezorgd zijn over hun aansprakelijkheid en gaan dan inhoud blokkeren

Janssens acht de kans groot dat er een oplossing komt voor de muziek-industrie. "Daar bestaan veel beheersmaatschappijen, er zal onderhandeld worden", stelt ze. Maar wat als je geen belangenvereniging hebt? Professor Janssens: "De platformen gaan zeer bezorgd zijn over hun aansprakelijkheid en gaan dan inhoud blokkeren. Dat doen ze al een beetje, maar we vrezen nu dat ze gaan "overblokkeren"." Langs de kant van de gebruikers is er nog een andere vrees. "Dat "overblokkeren" zou inhoud treffen die niets te maken heeft met auteursrechten of de uitzonderingen treffen, zoals een parodie of het citaatrecht."  

Hamvraag vandaag is dan ook of er een meerderheid in het Europees Parlement zal gevonden worden. Intussen is langs alle kanten fel gelobbyd of druk gezet. Professor Janssens houdt de kansen voorzichtig op 50-50%. Als het akkoord er al komt, moeten de nationale regeringen de afspraken vervolgens in eigen wetten gieten. Ze krijgen daar twee jaar de tijd voor.

Beluister het gesprek met professor Janssens in 'De Ochtend':

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'