Factchecker over oorlog Rusland-Oekraïne: “Een journalistiek mijnenveld”

Journalisten draaien overuren om echt van vals te onderscheiden, en dat is in deze oorlog niet anders. Nieuwe Feitenchecker Rien Emmery geeft duiding.

Bij het begin van de Russische invasie, circuleerden video’s op sociale media van Oekraïense straaljagers. Er werd beweerd dat één enkele heldhaftige piloot 6 vijandelijke straaljagers had neergehaald. De beruchte piloot kreeg de bijnaam ‘Geest van Kiev’. De legende wordt aangewakkerd op TikTok en verschijnt in talloze memes. Waarheid of leugen? Het bestaan van de piloot kan nog niet bevestigd worden, zegt Emmery. In oorlogen duiken wel vaker legendarische vechters op, zegt hij. Beelden van de zogenaamde ‘Geest van Kiev’ werden ook driftig gedeeld door Oekraïense toppolitici. Maar het gaat over nepbeelden, waarschuwt Emmery. “Aan beide kanten wordt fake news verspreid.

Het is echt opletten geblazen, aldus Emmery. “Het is een journalistiek mijnenveld.” Valse beelden worden vaak ten onrechte voor echt aangezien, maar ook het omgekeerde kan. “De echtheid van authentieke beelden wordt ook betwist.”