G7 belooft 1 miljard vaccins voor armere landen: "Dank je wel, maar is dit alles wat jullie kunnen doen?"

De G7, de top van de zeven rijkste industrielanden, heeft op de laatste dag van zijn bijeenkomst in Cornwall beloofd om 1 miljard dosissen van het coronavaccin te verdelen in armere landen. "Ik heb mijn ambtgenoten gevraagd om te helpen bij het voorbereiden en leveren van de nodige dosissen om de wereld tegen eind 2022 te vaccineren", zei de Britse premier Boris Johnson tijdens een persconferentie. De leiders hebben zich geëngageerd voor meer dan een miljard dosissen. Ze zullen zowel door de landen zelf verdeeld worden, als via het verdeelprogramma Covax.

(lees verder onder de tweet van Boris Johnson)

1 miljard, maakt dat nu een verschil of niet? "Iets is beter dan niets... Als je kijkt naar de totale nood, 10 miljard dosissen, en een productiecapaciteit waarmee je tot eind dit jaar 11 miljard dosissen kan produceren, dan denk ik: dank je wel, maar konden jullie niet meer doen?" Dat zegt Stefaan Van Bastelaere, expert public health bij het Belgische ontwikkelingsagentschap Enabel. Dat beheert ontwikkelingsprojecten voor rekening van de Belgische regering en andere donoren.

"De G7-landen zijn dit aan hun status verplicht", zegt Van Bastelaere. "Als je kijkt naar de kostprijs voor het maken van 1 dosis vaccin, dan is de rekening snel gemaakt denk ik. 1 miljard dosissen, dat is een investering van 2 tot 20 miljard, dat is eigenlijk peanuts voor hen." (De G7 bestaat uit Groot-Brittannië, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, Canada en de Verenigde Staten. Ook de Europese Unie maakt er deel van uit, red).

Het hoofd van de Verenigde Naties, Antonio Guterres, liet eerder al weten dat 1 miljard dosissen niet genoeg is. "Als mensen in minder ontwikkelde landen niet snel genoeg gevaccineerd worden, kan het coronavirus verder muteren en resistent worden tegen nieuwe vaccins", luidde het.

"Discussie over opheffen van patenten naar de achtergrond"

Door de schenking van 1 miljard dosissen is de discussie over het opheffen van de patenten naar de achtergrond verschoven. "Daar is het helemaal niet over gegaan, en dat is een spijtige zaak", zegt Van Bastelaere. "Minister van Ontwikkelingssamenwerking Meryame Kitir had enkele weken geleden bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aangegeven dat ons land wil dat die patenten tijdelijk opgeheven worden. Er zijn maar een 40-tal landen die die kaart trekken. Maar het debat daarover is met de schenking van 1 miljard gratis dosissen van tafel geveegd, vrees ik."

Als je kijkt naar de kostprijs voor het maken van 1 dosis vaccin, dan is de rekening snel gemaakt denk ik. 1 miljard dosissen, dat is eigenlijk peanuts voor hen.

De Amerikaanse president Joe Biden had eerder aangegeven dat hij een voorstel daarover binnen de WHO en de Wereldhandelsorganisatie (WTO) wilde ondersteunen. "Biden heeft dat inderdaad gezegd, maar de Verenigde Staten hebben tot op vandaag de zogenoemde Costa Rica-verklaring niet ondertekend. Geen enkele van de G7-landen heeft dat trouwens al gedaan", zegt Van Bastelaere.

Die Costa Rica-verklaring, officieel de "COVID-19 Technology Access Pool (C-TAP)" is een initiatief, ondersteund door de WHO, dat alle technologie om het coronavirus op te sporen, te bestrijden en te voorkomen (lees: vaccins) wil samenbrengen en toegankelijk maken voor iedereen. "Ik denk dan, als je het écht meent, Joe, teken dan die verklaring, je maakt een wereld van verschil. Niet met gratuite beweringen die je niet koppelt aan daden."

"Meer structureel denken"

"Wij willen met Enabel meer structureel denken, aan de kar trekken van oplossingen", zegt Van Bastelaere. "Nu gaat het vooral telkens in één richting, het sturen van vaccins naar armere landen. Dat moet eens stoppen. We willen die landen vroeg of laat in de situatie krijgen waarbij ze het zelf gaan doen. Dat er bijvoorbeeld productiehubs komen in Afrika, en waarbij je toekijkt dat aan de randvoorwaarden voldaan wordt. We moeten overgaan naar een situatie waarin ze hun eigen boontjes kunnen doppen, zeg maar."

Beluister het gesprek met Stefaan Van Bastelaere in 'De Ochtend' via Radio 1 Select

Réginald Moreels: "Vaccinatiebereidheid is niet zo groot"

Topdokter Réginald Moreels werkt als humanitair chirurg geregeld lange periodes in Congo en is pas terug van opdrachten in Beni en Kinshasa. "Er wordt gevaccineerd, maar vrij weinig", zegt hij. "Het grootste probleem dat ik in Kinshasa ervaren heb, is dat de bereidheid om zich te laten vaccineren er niet is. Dat komt enerzijds doordat het nieuws over de bijwerkingen van bijvoorbeeld AstraZeneca ook hier de vaccinatie in twijfel heeft doen trekken. Anderszijds zeggen mensen: het virus heeft hier niet zo'n ongelofelijke schade aangericht als in de rijkere landen, is het wel de moeite om je te laten vaccineren?"

De donatie van 1 miljard vaccins zal een goede proef zijn, zegt Moreels. "Het belangrijkste volgens mij is het opzetten van een goede campagne om de mensen te informeren en te sensibiliseren, uitleggen waarom het belangrijk is om te vaccineren. Dat kan op allerlei mogelijke manieren, ook via sociale media, dat heeft een impact. Ik sprak ook de minister van Volksgezondheid en gaf aan dat het heel belangrijk is dat mensen als de president of de kardinaal zich publiekelijk laten vaccineren."

Beluister het gesprek met Réginald Moreels in 'De Ochtend' via Radio 1 Select 

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'

Lees ook: