"Geld voor ontwikkelingshulp in Afrika gaat naar grensbewaking" zegt Europarlementslid Bart Staes

3,4 miljard euro zit er vandaag in het Noodfonds voor Afrika dat in 2015 opgericht werd tijdens de grote Migratietop in Malta. Vluchtelingen en migranten kwamen toen nog in grote aantallen in bootjes naar Griekenland. Dat schudde de EU wakker. Op de top besloten de regeringsleiders dat de grondoorzaken van migratie aangepakt moesten worden. Jobs creëren in Afrika, ondersteuning voor beter onderwijs, afdwingen dat mensenrechten gerespecteerd worden en democratisering stimuleren,... kortom investeringen om te voorkomen dat mensen weg willen of moeten uit hun geboorteland.

Maar in dat noodfonds blijkt nu vooral 'herverpakt' geld te zitten. Met andere woorden: Europees geld dat sowieso al bedoeld was voor ontwikkelingshulp in Afrika. Van extra budget is maar weinig te zien. 3 miljard euro komt van het samenrapen uit allerlei ontwikkelingsbudgetten van de EU-begroting. 413 miljoen euro is toegevoegd door de lidstaten. Zo gaf Roemenië 100.000 euro, België 10 miljoen, Nederland 26 miljoen en Italië 104 miljoen.

Ontwikkelingsgeld gaat naar grensbewaking

Bart Staes van groen bestudeerde via allerlei documenten en gesprekken wat er nu precies gebeurt met het geld uit het Noodfonds. Hij stelde vast dat een kwart van dat budget niet naar ontwikkeling maar wel naar grensbewaking gaat.

"Grenzen sluiten binnen Afrika zorgt niet voor economische groei", zegt Staes "welintegendeel. Er is een perverse kant: Europa probeert met repressie te verhinderen dat vluchtelingen en migranten naar ons continent komen. Maar ook de arbeidsmigratie binnen Afrika zelf - die vaak noodzakelijk is voor economische groei en ontwikkeling - is dan plots ook niet meer mogelijk."

Is 3,4 miljard euro veel?

3 miljard euro klinkt misschien als wel wat. Maar als je bedenkt dat het verdeeld moet worden over 22 geselecteerde landen en dat er ook nog eens een kwart van dat budget rechstreeks naar strengere grenscontroles gaat, wordt het weer een symbolische druppel op een hete plaat. "De afgelopen twee weken schuiven bevoegde politici een soort Marshall-plan voor Afrika naar voor als oplossing tegen migratie", zegt Bart Staes "maar in de praktijk doen ze nauwelijks iets met het al opgerichte Noodfonds. Er zit dus een gapende kloof tussen wat ze zeggen en wat ze doen."

Herbeluister het gesprek met Bart Staes

Ook België doneert weinig

België heeft aan de start in 2015 meteen 10 miljoen euro gestort in het Europees Noodfonds voor Afrika. Toen één van de beste leerlingen van de klas. Maar sindsdien is daar niks meer bijgekomen. Andere landen als Italië en Duitsland hebben wel nog bijkomende sommen gestort. Minister van ontwikkelingssamenwerking Alexander De Croo reageert voorlopig terughoudend. "Ons land investeert zelf al traditioneel in landen in de sahelregio. Je moet niet enkel kijken naar wat we storten in het Noodfonds. Net als Europarlementslid Staes wil ik trouwens eerst een evaluatie van hoe de middelen besteed zijn, wat de impact ervan is."

België besteed 0,4 procent van het BBP aan ontwikkelingssamenwerking. Dat is een pak minder dan de 0,7 procent die in het regeringsakkoord staat en die internationaal als standaard gehanteerd wordt.

Herbeluister het gesprek met Alexander De Croo

Bron: vrtnws.be en De Ochtend