"Waarschuwing: foutieve logische redeneringen kunnen de gezondheid ernstige schade toebrengen"

Al meer dan dertig jaar ben ik pendelaar op de lijn Gent-Brussel. Ik woon in Gent en werk in Brussel aan de Vrije Universiteit Brussel. Heb ik mijn deel gehad van vertragingen, afgeschafte treinen, gemiste aansluitingen, en nog een paar van die dingen, jazeker, allemaal meegemaakt! Maar het is niet mijn bedoeling om mee te stappen (of moet ik zeggen, te sporen) met de NMBS-bashing, dat is te gemakkelijk.

Neen, graag zou ik het met u even willen hebben over een bijzonder curieus fenomeen, namelijk de logica van de mededelingen op de trein zelf en hoe ze de geest van een lichtjes perverse logicus kunnen prikkelen. Ik laat de gemakkelijke gevallen terzijde, zoals bij een vertraging te horen krijgen dat men ons “op de hoogte zal houden”. Wat een mooi idee is. Maar om de vijf minuten dit bericht herhalen is curieus want ik word niet op de hoogte gehouden, ik word op de hoogte gehouden dat ik ooit op de hoogte zal gehouden worden. Of dit: negatieve mededelingen eindigen met “Gelieve ons hiervoor te verontschuldigen”. Uitgerekend dan zie je niemand van het personeel. En doe het niet bij het uitstappen want dan heb je de spoorwegpolitie op jouw dak. Ik spreek uit ervaring.

Maar soms klopt het als een bus. Een vaak gehoorde uitleg in recente tijden is dat “we vertraging hebben opgelopen door de vorige rit van deze trein”. Kijk, dan begint mijn brein te razen. Volg even met mij mee, als u wil. Wij hebben vertraging door een vorige rit van deze trein, wat alleen maar kan als die vorige rit ook al vertraging had, dat klinkt aannemelijk. Want, had die geen vertraging dan was deze rit op tijd. Gegeven nu dat de vorige rit ook vertraging had, kan je de redenering herhalen en dus moet de rit daarvoor ook vertraging hebben gehad. Zo kan je blijven doorredeneren tot je uitkomt bij de eerste trein die ooit in Belgenland heeft gereden en, weet je wat, die had vertraging!

Waarschuwing: foutieve logische redeneringen kunnen de gezondheid ernstige schade toebrengen. Denk met mate.