Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Interne Keuken

"Gevangenissen ademen wantrouwen uit. Iedereen en alles wordt er constant gecontroleerd"

za 17 nov. - 3:14

Hans Claus is gevangenisdirecteur in Oudenaarde en heeft een carrière van 32 jaar op de teller staan. In "Interne Keuken" legt hij uit wat er allemaal misloopt met het Belgische gevangenissysteem. "Er moet een evolutie plaatsvinden in het gevangeniswezen", zegt Claus.
Gevangenis

In totaal zijn er zo'n 10 000 gevangenen in ons land, waarvan 95,5% mannen. "Je kan je veel vragen stellen bij dat cijfer. Zijn alle vrouwen dan zo braaf? Wellicht niet. Maar traditiegetrouw namen vrouwen vroeger de rol in het private leven op, en mannen in het publieke leven. Daarom is het strafrecht oorspronkelijk geschreven op basis van het gedrag van de man", zegt Claus. 

Oververtegenwoordiging van lagere sociale klasse

Claus stelt vast dat de lagere sociale klasse oververtegenwoordigd is in de gevangenis. Arme mensen komen met andere woorden veel vaker in de gevangenis terecht dan rijke mensen. "Ik krijg vooral arme en laaggeschoolde gedetineerden te zien. Het gaat dan ook om mensen zonder papieren die op allerlei manieren niet aan de bak komen en hun plaats niet vinden in de samenleving. Zij willen ook leven en moeten de verwachtingen van hun omgeving inlossen. Aangezien de legale wegen voor hen niet openliggen, moeten ze dat op een illegale manier doen."

Belang van relatie tussen dader en slachtoffer

Vooral de relatie tussen de dader en het slachtoffer is van doorslaggevend belang. "Als de dader sociaal lager op de ladder staat dan het slachtoffer, dan is er meer kans dat het slachtoffer een aangifte doet. De meeste diefstallen gebeuren echter onder de groep van vluchtelingen. Zij bestelen vooral elkaar maar zullen hiervan geen aangifte doen. Want wie zelf niet in orde is met de wet of een strafblad heeft, zal niet geneigd zijn om een aangifte te doen. Een sociaal sterke figuur die bestolen wordt door bvb. een landloper, zal die diefstal wél aangeven." 

De gevangenis is een criminaliteitsmachine

Een dader die onderaan de sociale ladder staat, zal dus makkelijker het gevangenissysteem binnengeloodst worden. En dan is er de vraag hoelang iemand in dat systeem blijft hangen. Het is in ieder geval zo dat eens je erin sukkelt, je meer kans hebt om te blijven sukkelen. "Een misdaad zorgt eigenlijk voor een vertrouwensbreuk tussen het individu en de norm in de samenleving. Het strafrecht zou dat vertrouwen moeten herstellen. Maar hoe kan dit hersteld worden in het huis van wantrouwen? Alles in de gevangenis ademt wantrouwen uit en iedereen en alles wordt er constant gecontroleerd", beweert Claus.

Mensen worden gestraft voor problemen in onze samenleving waar we geen weg mee kunnen

Invloed van maatschappijmodel

Vandaag worden mensen voor andere dingen gestraft in vergelijking met vroeger. "Mensen worden gestraft voor problemen in onze samenleving waar we niet mee om kunnen. Vroeger ging dat veelal om vrouwen die abortus pleegden, landlopers, mensen die hun legerdienst niet deden en getuiges van Jehova. Vandaag zitten in onze gevangenissen heel veel drugsverslaafden opgesloten. En door de mislukte 'war on drugs' zitten de gevangenissen trouwens ook overvol. Maar over 50 jaar zullen de gevangenissen misschien door totaal andere mensen bevolkt worden. Er zullen altijd nieuwe problemen ontstaan waarvoor de maatschappij op dat moment nog geen oplossing heeft. Die problemen zal men dan vanuit de onderbuik proberen te bestraffen. Daardoor kleeft het strafstelsel dus eigenlijk aan een bepaald maatschappijmodel", aldus Claus.

Detentiehuizen

Volgens Claus moet er een evolutie plaatsvinden in het gevangeniswezen. Hij stelt voor om gedetineerden niet langer in grote gevangenissen onder te brengen. Daarom pleit Claus voor kleine detentiehuizen die een relatie hebben met hun onmiddellijke omgeving en alle soorten vormen kunnen aannemen. "Die detentiehuizen zijn kleinschalig, gedifferentieerd en verankerd in de samenleving. Ze bevinden zich midden in woonwijken en kunnen dienst doen als fietsenherstelplaats, bibliotheek of sociaal restaurant. Op die manier kunnen gedetineerden zich wél opnieuw integreren in de samenleving." 

Lees ook

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet