Goed nieuws voor vrouwen met borstkanker: velen hebben eigenlijk geen chemotherapie nodig

Eerst en vooral: er bestaan verschillende soorten borstkankers. De meest voorkomende – zo’n 70 procent van alle borstkankers – is de hormoongevoelige HER2 negatieve, gemiddeld gezien de minst agressieve van alle types. En net om dat type gaat het hier.

Want wat moet er gebeuren eens de tumor is weggesneden? “Bij de meer agressieve types is er zelden twijfel, tenzij de tumor heel klein is. Net omdat ze zo agressief zijn, gebruiken we daar bijna altijd chemotherapie om de kans dat de borstkanker zich verspreidt of terugkomt, te verkleinen”, zegt Hans Wildiers, borstkankerspecialist aan UZLeuven, aan VRT NWS. “Maar bij de klassieke hormoongevoelige kanker is het niet altijd even duidelijk of het echt nodig is en of de nadelen opwegen tegen de voordelen.”

Chemotherapie kan namelijk leiden tot haaruitval en andere tijdelijke ongemakken, maar in zeldzame gevallen op lange termijn ook tot hartfalen of leukemie.

Genexpressietest

“En dus zijn we constant op zoek naar betere manieren om in te schatten of chemotherapie nodig is of niet”, zegt Wildiers. Er bestaan verschillende mogelijkheden, onder meer de Amerikaanse genexpressietest Oncotype DX. Die test wordt uitgevoerd op een monster van de tumor en gaat 21 genen van naderbij onderzoeken. Het doel? Voorspellen hoe waarschijnlijk het is dat de kanker terugkeert de volgende jaren.

Wie laag scoort op de test hoeft geen chemotherapie te krijgen, wie hoog scoort moet dat zéker wel. Maar heel wat vrouwen eindigen met de Oncotype DX-test in een “middencategorie”. En voor hen was er nog steeds niet echt duidelijkheid.

Uit een nieuw onderzoek blijkt nu dat chemotherapie voor die doelgroep geen meerwaarde heeft, of toch niet voor de hormonale kankers waarbij er geen klieraantasting is. Dat is bij meer dan de helft van de hormonale borstkankers het geval.

De overlevingskans na negen jaar voor vrouwen die wél chemo kregen, was bij die groep 93,8 procent, voor zij die het niet kregen was dat 93,9 procent. "Al moeten we wel zeggen dat we in deze groep, waarbij de klieren niet zijn aangetast, sowieso al redelijk weinig chemo toepassen hier."

Als artsen vragen we al langer om deze test terug te betalen. Ze kan een deel van de vrouwen de negatieve bijwerkingen van chemo besparen.

Naast de Amerikaanse Oncotype DX-test bestaan er meerdere andere testen, zoals de Mammaprint, die vooral in Europa werd ontwikkeld. Die werkt niet met een “mediumcategorie” en toont dus enkel een hoog of laag risico aan. Maar ook daar gaf eerder onderzoek al aan dat chemotherapie weinig tot geen meerwaarde heeft als uit de test blijkt dat er een laag risico is.

Meerwaarde bij twijfelgevallen

Hoewel oncologen vaak voldoende informatie hebben om de noodzaak van chemo in te schatten, kan zo’n test zeker een meerwaarde bieden, vooral bij de “twijfelgevallen”. “Op dat vlak lopen we toch wat achter in ons land”, besluit Wildiers. “Zo’n testen kosten 2.000 tot 3.000 euro en worden nog steeds niet terugbetaald in België. Als artsen vragen we al langer om deze testen terug te betalen, net zoals het in meerdere andere Europese landen al gebeurt. Deze test kan een deel van de vrouwen de negatieve bijwerkingen van chemo besparen, als blijkt dat ze het toch niet nodig hebben.”

Meer weten over het onderzoek?

De resultaten van het onderzoek werden voorgesteld op een congres van de American Society of Clinical Oncology.

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'

Beluister het interview met Joke Carlier van Think Pink:

Lees ook: