Gruwelvideo van Hardy: hoe moeten nabestaanden en slachtoffers ermee omgaan?

Het is best uitzonderlijk dat er beelden zijn van een moord, laat staan beelden die de dader zelf maakte. Justitieassistente Chris Naegels maakte het zelf nog nooit mee. Zij begeleidt al 20 jaar slachtoffers en nabestaanden voor slachtofferonthaal.

Ook bij dit proces is ze betrokken. "Expliciete foto's komen natuurlijk wel vaak voor", zegt ze. Ook dat krijgen slachtoffers vaak te zien op het proces. En vaak willen ze die ook zélf zien. "Mensen zijn vooral op zoek naar de waarheid", merkt Naegels.

To watch or not to watch

Is het nu een goed idee om naar zo'n video te kijken als nabestaande of slachtoffer? Zelfs de advocaten van de burgerlijke partijen verschillen van mening. De ene raadt aan om de zittingszaal te verlaten, om nachtmerries te vermijden, de andere raadt net aan om wél te kijken, als deel van het verwerkingsproces.

"Het is vooral belangrijk om de mensen goed voor te bereiden. Als er de mogelijkheid is om nog vóór het proces dingen te zien, kan hen dat bijvoorbeeld helpen. Dan moet je dat veel minder in een publiek forum zien, want dat is erg intimiderend", blijkt uit de ervaringen van Naegels. "In die zin kan er veel gebeuren bij de begeleiding bij de inzage van het dossier." De eerste schok moet er dus al geweest zijn vóór het proces.

Want het is heel erg duidelijk dat nabestaanden en slachtoffers vaak de nood hebben om de beelden te zien. "Als ik moet schatten, denk ik dat zo'n 90 procent van die mensen het liever wél ziet", zegt Naegels.

"Vooral nabestaanden, zij willen weten wat er precies met hun naaste is gebeurd. Als dat niet zeker is, vullen ze dat vaak in met fantasie, en soms is dat nog erger dan de werkelijkheid. Daarom kan het beter zijn om te kijken. Meestal gaan wij eerst al kijken naar de beelden, om dan te beschrijven wat er te zien is. Dan kunnen ze een keuze maken."

De jungle van justitie

Uiteraard is die emotionele begeleiding rond beelden niet de enige taak van slachtofferonthaal. "We gaan de slachtoffers en nabestaanden eigenlijk begeleiden in de jungle van justitie", zegt Naegels.

"Om hen te informeren over de gerechtelijke procedure, de mogelijkheden, hun rechten, de betekenis van onderzoeksdaden uit te leggen, ... Het belangrijkste is om de onzekerheid weg te nemen die mensen heel vaak hebben als ze terechtgekomen zijn binnen justitie. De bedoeling is dat de slachtoffers iemand hebben om op terug te vallen als er nog vragen zijn."

Wanneer stopt die begeleiding dan? "Dat kan tot de strafuitvoering", zegt Naegels. "Want ook na het proces blijven er vaak vragen komen, zoals hoe lang blijft de dader in de gevangenis, wanneer kan de dader vrijkomen en waar gaat die eventueel wonen. Het is belangrijk om daar duidelijkheid in te geven."

En wat met de juryleden?

Ook de juryleden zijn gewone burgers, die plots geconfronteerd worden met gruwelijke beelden. Maar hen begeleiden is in principe geen taak van slachtofferonthaal. "In alle jaren dat ik dit doe is het bij mijn weten nog niet gebeurd dat er ondersteuning voorzien wordt", zegt Naegels. "Dat wil niet zeggen dat er in het kader van individuele situatie mogelijk is om iemand op te vangen. Maar structureel is het niet voorzien."

Bron: vrtnws.be en De Wereld Vandaag

Lees ook