Touché
Hans Van Dyck: "Als wetenschapper blijf je een beetje kind"
zo 12 jun. - 4:55
“Ik voel me nog steeds een jongetje”, zegt bioloog Hans Van Dyck, “Ik ben nog steeds verwonderd en dat is belangrijk als wetenschapper." De bioloog bestudeert al 25 jaar vlinders en andere diersoorten. Al van kleins af is hij bezig met de natuur. “Ik was altijd al een ‘kleine professor’, mijn kamer leek wel op een natuurhistorischmuseum.” Die fascinatie heeft Van Dyck nog steeds.
“Ik was zestien jaar toen ik een cursus natuurgids volgde, eigenlijk was ik te jong, maar ik wilde dat toch al doen om nadien die kennis te kunnen delen.” Binnenkort doet hij dat ook op televisie. In een nieuw programma met Tom De Cock zal de professor samen met enkele andere wetenschappers een wetenschapsshow maken. “Bij mij zal het gaan over bedrog.”
Broederliefde
Hans Van Dyck is de broer van acteur Tom Van Dyck die je kan kennen van ‘Het Eiland’ en ‘In de Gloria’. Hij heeft ook nog een tweede broer, Peter, die de zaak van de ouders heeft overgenomen. “Drie verschillende mensen, maar toch allemaal met dezelfde passie en gedrevenheid voor ons vak.” Ondanks de verschillen kunnen ze het goed met elkaar vinden. “Die broederliefde is er altijd wel geweest.”
Verwondering en bewondering
De bioloog heeft grote bewondering voor de Nederlandse gedragsbioloog Niko Tinbergen die grondlegger was van de gedragsbiologie. “Hij heeft samen met twee andere wetenschappers in 1973 een Nobelprijs gewonnen.” Dat was ook te danken aan de creativiteit waarmee hij te werk ging.
In zijn lessen gebruikt Hans Van Dyck het schilderij “La trahison des images” van René Magritte (‘Ceci n’est pas une pipe.’ ) om aan te tonen dat wat je ziet niet altijd de werkelijkheid is. “Wij kijken door onze mensenbril vanuit het hokje van de homo sapiens om andere dieren te begrijpen. Biologen maken gebruik van kennis, inzicht en technologie om een dier of plant te begrijpen.”
Belang van biologie
Hans Van Dyck woont in Herentals waar eerder deze week beslist werd dat zeventig gezonde zomereiken in de Begijnendreef mochten blijven staan. Aanvankelijk werd beslist om ze allemaal te rooien. “Ik heb mijn licht laten schijnen over de kwestie. Het plan was om de oude bomen te verwijderen en nieuwe te planten om zo hetzelfde uitzicht te krijgen.”
“Je kan niet zomaar een bos planten. Je kan bomen planten, maar dan heb je nog geen bos.” Bomen hebben een ecologische waarde die niet zomaar te vervangen is door nieuwe te planten. “Het zou jammer zijn om de gezonde bomen door een esthetische keuze te kappen.”
Boezemvriend Christophe Lambrecht
Hans Van Dyck was al sinds de kleuterschool bevriend met radiopresentator Christophe Lambrecht die in 2019 overleed ten gevolge van hartfalen. "We kenden elkaar al van in de kleuterschool, we speelden samen in de zandbak." Tijdens hun puberteit trokken ze nog steeds samen op. "Hij leerde me nieuwe muziek kennen." Het nieuws dat Christophe overleden was, sloeg in als een bom. "Zijn overlijden heeft me anders doen kijken naar de dingen."
Vroeger maakten ze samen radio op zolder. "Hij presenteerde, mijn broer Tom had een rubriek waarin hij verschillende karakters nadeed en ik had een natuurrubriek." Christophe leerde Hans en zijn broers allerlei nieuwe soorten muziek kennen en Hans inspireerde hem op zijn beurt met zijn natuurkennis.
Dit zijn de onderwerpen die ter sprake kwamen:
TV-PROGRAMMA
De wetenschapsshow ‘Kennismakers’ zie je vanaf dit najaar op Eén.
Wil je graag een opname bijwonen? Dat kan, klik hier.
DE FAMILIE
De broers Van Dyck in ‘De Familie’ op Radio 1 beluister je op onze site.
BOEK
‘The Origin of Species’ (1859) van Charles Darwin is volgens Hans een meesterwerk.
En hij geeft nog enkele boekentips mee:
‘De afstamming van de mens’ (The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex) (1871) - Charles Darwin
‘Umwelt und Innenwelt der Tiere’ (1909) - Jakob Johann von Uexküll.
‘Naturalist’ (1994) - Edward O. Wilson
‘Niko’s Nature’ (2003) - Hans Kruuk.
‘Collapse: How societies choose to fail or survive’ (2005) - Jared Diamond.
‘Darwin’s dangerous idea’ (1995) - Daniel C. Dennett.
DOCUMENTAIRE
‘One More Time with Feeling’ (2016), geregistreerd door Andrew Dominik over de opname van ‘Skeleton Tree’ van Nick Cave and the Bad Seeds.
Ook de nieuwe documentaire ‘This much I know to be true’ over Nick Cave en Warren Ellis, opnieuw van Andrew Dominik, is volgens Hans een aanrader.
KUNST
Hans gebruikt graag ‘Ceci n'est pas une pipe’ van René Magritte in zijn lessen.
BOODSCHAP
"We are not alone" Naar het liedje van Nick Cave en Warren Ellis. We zijn hier als mensen niet alleen op deze planeet.
MUZIEK
- Butterfly - Willie Nelson
- She is so beautiful – Mike Scott/ The Waterboys
- If you wanna dance dance, if you don’t don’t - TC Matic
- Catalogue d’oiseaux: L’alouette lulu (=de Boomleeuwerik) - Olivier Messiaen (Uitvoering door Roger Muraro)
- Soundtrack van ‘This much I know to be true’.
- Peek-a-boo - Siouxsie and the Banshees
- Big Mama - Wizards of Ooze
- Sledgehammer - Peter Gabriel (Cover door Harry Styles)
- No Moon in Paris - Marianne Faithfull
- White Elephant - Nick Cave & Warren Ellis
Touché gemist? Luister naar de podcast via VRT NU.
Een overzicht vind je terug in het Touché archief!
