Held van 'Hotel Rwanda' Paul Rusesabagina staat terecht in Rwanda

Het proces in de Rwandese hoofdstad Kigali is al volop aangekondigd. Alles wordt live gestreamd, zo liet de overheid weten. Rusesabagina staat terecht samen met 20 leden van de FLN, de gewapende vleugel van zijn partij MRCD. De FLN hebben sinds 2018 enkele dodelijke aanvallen gepleegd in het zuidwesten van Rwanda, tegen de grens met Burundi en Congo. Rusesabagina heeft er geen geheim van gemaakt dat hij die militaire operaties steunde. In een videoboodschap zei hij dat er meer nodig was dan alleen politieke strijd om verandering te brengen in Rwanda.  

Van held naar opposant

Paul Rusesabagina redde tijdens de volkenmoord in 1994 als assistant-manager van Hotel des Mille Collines in Kigali meer dan 1.200 mensen van de dood. Over die heldendaad werd de Hollywoodfilm "Hotel Rwanda" gemaakt, die de wereld rond ging en Rusesabagina beroemd maakte. Maar al snel ging hij zich tegen het nieuwe regime in Rwanda keren. Rusesabagina vluchtte naar België, kocht een huis in Kraainem en kreeg hier de Belgische nationaliteit. Volgens zijn familie werd het ook hier te heet onder zijn voeten en verbleef hij vaak in Texas.

Kritisch

Paul Rusesabagina kon door zijn heldenstatus rekenen op veel steun in Amerikaanse kringen. Hij liet zich steeds kritisch uit over het regime van president Paul Kagame. Sinds 2010 wordt hij door Rwanda beschuldigd van sponsoring van Hutu-rebellen. Rwanda ondernam juridische stappen in België en de VS - die zaken lopen nog - en zou volgens zijn adoptiedochter Carine ook herhaaldelijk de familie hebben bedreigd.

In augustus vorig jaar volgde een ware "coup de théatre". Rusesabagina was vanuit Texas naar Dubai gevlogen. Daar had hij een afspraak met een Burundese dominee die hem zou meenemen naar Burundi om een lezing te geven. Maar de privéjet landde niet in Bujumbura maar in de Rwandese hoofdstad Kigali, waar Rusesabagina meteen in de boeien werd geslagen. Enkele dagen later werd hij getoond op de Rwandese tv in een roze gevangenisplunje. Zijn familie mocht maar weinig contact hebben, zeggen dochters Carine en Anais aan "Terzake". "Mijn vader is gekidnapt en gefolterd, hij kreeg niet de medicijnen die hij nodig had en mocht ook niet de advocaat zien die hij wilde."

Eerlijk proces of show?

Paul Rusesabagina staat terecht voor zware beschuldigingen. "Als er voldoende bewijzen zijn dat hij achter die terroristische operaties zit, dan is hij strafbaar volgens het Rwandese recht en volgens het internationaal recht", zegt Rwandakenner en professor emeritus Filip Reyntjens aan "Terzake". Voor hem is het is vooral belangrijk om toe te kijken of het proces eerlijk verloopt: "dat hij recht heeft op een advocaat van zijn keuze, dat er getuigen kunnen zijn en geen valse getuigen". "Maar in principe kan een eerlijk proces, en dan is het belangrijk dat België een rol speelt om daarop toe te zien, want hij is een Belgische staatsburger."

Minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) heeft al te kennen gegeven dat ons land erop toe zal zien dat Rusesabagina een eerlijk proces krijgt. Hij heeft ook al consulaire bijstand gekregen. De dochters zijn niet overtuigd en willen dat België meer doet. Voor hen mag dit proces niet eens plaatsvinden omdat hun vader volgens hen is ontvoerd. "Hij moet onmiddellijk worden vrijgelaten, want zijn arrestatie gaat in tegen de internationale rechtsregels."

Beluister het gesprek met Stijn Vercruysse in 'De Wereld Vandaag' via Radio 1 Select

Bron: vrtnws.be en 'De Wereld Vandaag'