Het aandeel van een kwakkelende keten is plots 10 keer zoveel waard, hoe kan dat?

GameStop, een Amerikaanse winkelketen voor videospelletjes met zowat 5.000 winkels, werd nog niet zo lang geleden door een Amerikaanse beursanalist "een smeltend ijsblokje" genoemd. De coronacrisis, ja, die speelt zeker mee, maar meer en meer mensen kopen hun games ook gewoon in de daarvoor voorziene online winkels. Weinig positieve perspectieven dus voor GameStop: het aandeel zakte midden vorig jaar zelfs even onder de 5 dollar per stuk, waar dat een paar jaar geleden nog 30 à 40 euro was.

Bij zulke afkalvende bedrijven komen shorters, vaak grote hefboomfondsen, hun slag slaan. "'Shorten' dat is speculeren op een dalende koers", legt Koen De Leus, hoofdeconoom van BNP Paribas Fortis, uit in "Nieuwe Feiten". 

Je leent een aandeel en verkoopt dat. Later koop je het terug tegen een veel lagere koers. Jij haalt dan de winst tussen de huidige koers en de veel lagere koers.

Die vorm van beursspeculatie wordt heel vaak toegepast door grote spelers, zoals hefboomfondsen, zegt De Leus. "Zij bekijken eerst de boeken van een bedrijf grondig. Zij zien dan bijvoorbeeld dat een aandeel een bepaalde koers niet zal kunnen waarmaken, omdat een bedrijf in de komende periode nog veel meer verlies gaat lijden."

De Leus staat daar trouwens niet per se negatief tegenover. "Dat is gezond voor een beurs: de aandelen die slecht presteren, moeten eruit. De shortsellers viseren die aandelen."

De "squeeze"

Terug naar GameStop nu: dat "shorten" was exact wat er gebeurde met het aandeel van de videogameketen. Onder meer het hefboomfonds Citron Research, van shortseller Andrew Left, en Melvin Capital hadden zogenoemde "shortposities" op GameStop.

Maar dat was buiten een leger daghandelaars op Reddit gerekend. Op het Reddit-forum r/WallStreetBets bespraken ze maanden geleden al het GameStop-aandeel en zagen ze hoeveel het geshort werd. Ze spraken onderling af dat, als ze allemaal zouden samenwerken en het aandeel zouden kopen, ze de shorters een hak konden zetten én er zelf nog bij winnen ook.

"In de plaats van dat aandeel te laten dalen, gaan ze dat massaal kopen en dus laten stijgen", legt De Leus uit. "Als dat aandeel stijgt, zien shortsellers hun verlies oplopen. Dan moeten die op een bepaald moment beslissen om die aandelen terug te kopen, anders zou hun verlies torenhoog worden." Dat noemen ze een "short squeeze": je "knijpt" de shorters als het ware uit je aandeel.

Door het dak

En dat is exact wat er gebeurde bij GameStop. 't Is te zeggen: het aandeel steeg de voorbije maanden wel wat, zij het niet spectaculair. Het liep pas echt uit de hand toen shorter Andrew Left de mensen die GameStop-aandelen kopen "sukkels in een pokerspel" noemde. In geen tijd ging de koers, met dank aan dezelfde Reddit-gebruikers, door het dak. Die koers was vandaag even een waanzinnige 469 dollar waard, tien keer zoveel als een week geleden. [Update 17u30: Intussen is de koers weer wat ingezakt, red.]

Left en zijn familie werden intussen al bedreigd en enkele internauten probeerden zijn Twitter-account te hacken. Bedenkelijke praktijken, maar de Reddit-gebruikers haalden hun slag thuis: zowel Citron Research als Melvin Capital hebben hun shortposities bij GameStop verlaten. Beide moesten ook forse financiële kunstgrepen uithalen om hun verliezen te compenseren.

"Dit is redelijk uitzonderlijk", ziet De Leus. "Een 'short squeeze' is een spel voor de grote beleggers. Dan moet je heel diepe zakken hebben. Maar als dagtraders zich nu via social media gaan verenigen in een soort leger dat dergelijke praktijken tegengaat, zitten we heel ver van de normale wereld."

Instorten

Waarom doen ze dat eigenlijk? Om shorters te pesten, denkt De Leus. Maar hij heeft nog een andere verklaring. "Sinds corona zijn er ook veel meer traders, zitten er veel meer mensen thuis en die mensen hebben ook veel meer spaarcenten, zeker in de VS, waar het ene reddingspakket na het andere volgt. Die mensen hebben het daghandelen ontdekt en amuseren zich met zulke acties. Ze kopen bijvoorbeeld ook vaak heel kleine, niet-winstgevende technologieaandelen. Sommige van die aandelen hebben sinds november gemiddelde winsten van 75 procent geboekt."

De Leus noemt het onomwonden "gokken". "Dan kan je je afvragen hoe dit allemaal gaat aflopen. Dit is echt zeer abnormaal. Dat gaat vroeg of laat instorten. Het aandeel GameStop was in oktober nog 3.500 keer kleiner dan Apple, vandaag 233 keer kleiner. Dat heeft een geweldige rit achter de rug en vroeg of laat eindigt dat in tranen."

Voorlopig zorgt het fenomeen niet voor al te veel schade op de beurs. "Die dagtraders richten zich vooral op heel kleine aandelen. Zolang dat zo blijft, denk ik dat de schade na de correctie wel beperkt zal blijven." De Amerikaanse beurswaakhond SEC heeft wel al laten weten dat het op internetfora actief op zoek gaat naar "tekenen van marktmanipulatie".

Volgens De Leus zal dit spelletje uiteindelijk wel ophouden. "Dat zal gebeuren wanneer de economie normaliseert: wanneer mensen weer buitengaan, op restaurant gaan, weer een glas gaan drinken, in plaats van te gaan dagtraden. Dan zullen ze de wijsheid in de fles zien en stoppen met speculeren."

Herbeluister hier het gesprek met Koen De Leus van BNP Paribas Fortis in "Nieuwe Feiten":

Bron: vrtnws.be en Nieuwe feiten