"Het is een totale politieke impasse in Israël"

Dat president Rivlin voor Netanyahu heeft gekozen, is enigszins verrassend, want de leider van het rechtse Likoed is verzwakt uit de verkiezingen gekomen. De centrumpartij Blauw-Wit van zijn uitdager en oud-stafchef Benny Gantz haalde één zetel meer bij de verkiezingen eerder deze maand.

Maar samen met de ultra-orthodoxe en nationalistische partijen komt het blok rond Netanyahu aan 55 zetels in de Knesset, het Israëlische parlement. De alliantie rond Gantz heeft er 54. Dat heeft de doorslag gegeven bij de president om toch voor Netanyahu te kiezen. Die heeft nu 28 dagen de tijd om een regering te vormen (met eventueel een verlenging van nog 2 weken). Daarvoor zijn 61 zetels nodig in de Knesset. Als het niet lukt, krijgt Gantz wellicht zijn kans.

Wat de zaken nog ingewikkelder maakt, is dat Netanyahu beschuldigd wordt van fraude en corruptie. "Het is eigenlijk onbegrijpelijk, want op 2 oktober begint de eerste hoorzitting", zegt correspondente Ankie Rechess in 'De Ochtend'. "Het is mogelijk dat de Israëlische procureur-generaal Netanyahu in beschuldiging stelt nog voor hij erin geslaagd is om een regering te vormen. Het is een hele vreemde situatie."

Beluister het gesprek met Ankie Rechess in 'De Ochtend' (lees verder onder de audio)

Waarom is het zo moeilijk om een regering te vormen?

Na de verkiezingen leek een regering van nationale eenheid, met Likoed én Blauw-Wit het meest realistische scenario. Maar in de praktijk ligt dat heel moeilijk. "Er zijn allerlei onderhandelingen geweest de afgelopen dagen over een regering van nationale eenheid, maar die zijn op niets uitgedraaid. Beide partijleiders wijzen naar elkaar voor het fiasco", zegt Rechess.

"Gantz wil wel graag een nationale eenheidsregering vormen, maar hij heeft één voorwaarde: het moet zonder Netanyahu. Dat heeft hij van in het begin van de campagne gezegd aan zijn kiezers. Het ziet er niet naar uit dat hij dat principe zal opgeven, want dan zou het meteen gedaan zijn met zijn partij."

"Netanyahu wil dan weer premier blijven en zijn hachje redden, omdat hij weet dat al die beschuldigingen boven zijn hoofd hangen. Als hij op post blijft, dan heeft hij een soort immuniteit tot hij echt in beschuldiging gesteld wordt. Maar daar is Gantz dus niet toe bereid."

Maar blijft dat zo? Kan Netanyahu Gantz toch overstag laten gaan? Of kan hij diens partij laten uiteenvallen door een aantal parlementsleden los te weken? Als enkele leden van Blauw-Wit zich bij zijn coalitie aansluiten, en hij kan eventueel ook nog de ultranationalist Avigdor Lieberman (die tot geen van beide blokken behoort) overtuigen om mee te doen, heeft hij de vereiste meerderheid.

"Lepe vos"

Netanyahu is in het verleden een meester gebleken in het in elkaar knutselen van grote coalities, onder meer door het afkopen van steun bij tegenstanders met ministerportefeuilles, subsidies of andere voordelen. "Hij is een lepe vos", zo verwoordt Rechess het.

Maar een doorbraak is nog lang niet in zicht. Rechess heeft het over een totale politieke impasse op dit moment. "Er is geen witte rook in België, maar zeker ook nog lang geen witte rook in Israël."

Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'