Ga naar hoofdinhoud

Luister Live

Programma's

Select

Podcasts

Alles begint bij luisteren

Radio 1 Sessies

album van de week

classic album van de week

ontbreekwoordenboek

Bij Debecker

"Het is heel moeilijk om met complotdenkers te discussiëren"

do 25 apr. - 0:15

De aarde is plat, dinosaurussen hebben nooit bestaan en de Queen zat achter de dood van prinses Diana. Het zijn maar enkele van de vele hardnekkige complottheorieën die bestaan. Hoe komt het dat mensen zo'n andere denkpiste ontwikkelen? En hoe kan je met zo'n mensen discussiëren?
"Het is heel moeilijk om met complotdenkers te discussiëren"

"Complotdenkers kenmerken zich door een zeer voorbarige en selectieve denkwijze die niet wetenschappelijk onderbouwd is, maar vaak gebaseerd is op geloof en religie." Dat zegt moraalwetenschapper Brecht De Coene. Hij heeft zich verdiept in complotdenkers en -theorieën en schreef het boek  ‘Achterdocht tussen feit en fictie: kritisch omgaan met complottheorieën’.

Hoog diploma

Mensen die geloven in complottheorieën staan vaak allerminst aan de rand van de maatschappij. Er zijn veel mensen met hoge diploma's die ook aan complotdenken doen. Toch zijn het vaak mensen die ook geloven in New Age en paranormale krachten die geloven dat complotten bestaan. 

Maar hoe ga je in discussie met iemand die een vaststaand feit -zoals een ronde aarde- toch ontkent? "Dat is vaak moeilijk", zegt De Coene. "Je kan niet zomaar aan een complotdenker zeggen dat er wetenschappelijk bewezen is dat bijvoorbeeld de aarde rond is. Want complotdenkers geloven vaak dat instituten zoals politici, wetenschappers en journalisten onder een hoedje spelen of zelf gebrainwasht zijn."

Bielefeld

Een bekend voorbeeld hiervan is het Bielefeldcomplot. Wat begon als een grap in de begintijd van het internet, is uitgemond in een complottheorie die door velen geloofd wordt. De Duitse stad Bielefeld bestaat volgens een aantal mensen niet. Er wordt alleen maar over de stad gesproken in de media om burgers te doen geloven dat de stad bestaat, terwijl er in werkelijkheid militaire operaties plaatsvinden op de bewuste plek. 

Om de theorie te ondersteunen, worden vaak de volgende drie vragen gesteld:

  1. Ken je iemand uit Bielefeld?
  2. Ben je al eens in Bielefeld geweest?
  3. Ken je iemand die in Bielefeld is geweest?


Voor de meeste internetbezoekers is het antwoord driemaal "nee", en iemand die "ja" antwoordt, kan eenvoudig worden weggezet als onderdeel van het complot.

Vervalst

"Dat maakt het enorm moeilijk om met complotdenkers in discussie te gaan", hervat De Coene zijn betoog. "Elk bewijs dat je aandraagt voor het bewijzen van een onderbouwde theorie, wordt weggezet als 'vervalst' terwijl jij wordt aanzien als iemand die zich heeft laten bedotten. Op die manier is het natuurlijk onmogelijk om aan te tonen wat vals is en wat echt en op die manier kunnen de complotdenkers ook blijven geloven in hun eigen ideeën."

Beluister hier de uitzending:

Lees ook:

Blijf op de hoogte

Ontdek de beste podcasttips, beluister het meest recente nieuws en doe mee aan exclusieve acties.

Volg ons op
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

Jobs

Privacy

Gebruiksvoorwaarden

Heb je een vraag?

Contact

Wedstrijdreglement

Logo UitInVlaanderenLogo Cim Internet