Het heelal heeft parkinson

Het heelal lijdt natuurlijk helemaal niet aan parkinson, maar probeer maar eens een aanlokkelijke titel te verzinnen voor een vulgariserend stukje over een zwaartekrachtgolvendetector en rimpelingen in het ruimte-tijd continuüm.

Wat wil het geval? Wetenschappers van de Radboud Universiteit Nijmegen en de KU Leuven gaan deelnemen aan het Europese Virgo-experiment. Virgo is een detector voor zwaartekrachtgolven in Cassina (Italië).

Gravitatiegolven werden voorspeld in de bijna honderd jaar oude algemene relativiteitstheorie van Einstein. Maar ze zijn nog nooit direct gemeten.

Als objecten heel erg zwaar zijn, heel erg snel bewegen en dicht bij elkaar staan, wordt de zwaartekracht zeer sterk. Zo sterk dat er door de vervorming van de ruimte golven ontstaan die zich ongehinderd door het heelal kunnen verplaatsen.

Uitbarstingen van zwaartekrachtgolven zijn extreem lastig om te meten. Ze zijn erg zeldzaam (een keer in de honderdduizend jaar per melkwegstelsel), ze hebben een gigantische golflengte (daardoor zijn enorme installaties nodig om ze te detecteren) en ze gaan overal doorheen zonder een spoor achter te laten.

¨We horen de pragmatici al opperen dat de wereld er niet beter op wordt als er een zwaartekrachtgolf wordt waargenomen. Awel, de zoektocht alleen al levert geweldig veel zijdelingse én praktisch bruikbare kennis op over lasers, spiegels en vaccuümtechnologie.