“Het lijkt alsof we niets doen, en dat is jammer”

"Wat provincies doen, is weinig zichtbaar en dat is een nadeel", geeft Berx toe. "Ze werken in de luwte, op de achtergrond, niemand ziet het en weet het. Dan lijkt het alsof je niets doet en dat is jammer."
Nochtans is net dat werken in de luwte volgens haar ook de kracht van de provinciebesturen. "Ze lopen minder in de kijker en kunnen daardoor meer resultaatgericht, op de langere termijn doelstellingen waarmaken. Het is minder sexy, het valt minder op, het is minder gepolariseerd. Maar het is absoluut noodzakelijk."

Volgens Berx zijn er veel taken in Vlaanderen die ‘bovenlokaal’ zijn, die je dus niet zomaar aan de gemeenten kunt doorspelen. "Dat blijft cruciaal omwille van de belangentegenstellingen tussen sectoren als natuur, omgeving, onroerend erfgoed, wonen, industrie, en omwille van belangentegenstellingen tussen lokale besturen. Zij vragen ons ook heel vaak om hen te helpen hun plannen waar te maken."

Zonnepanelen en windturbines

De Antwerpse gouverneur heeft ook concrete voorbeelden. "Je kunt op Vlaams niveau beslissen dat er 12,6 miljoen zonnepanelen moeten bijkomen, maar het zijn provincies die gezamenlijke aankopen organiseren. Ook de implementatie van 200 windturbines is niet eenvoudig. Dat zijn langdurige, intense processen. Provincies brengen verschillende belangen en mensen bij elkaar en zorgen voor resultaat. Zonder provincies zal het moeilijker worden om die belangrijke beslissingen uit te voeren."
"Ik ben er ook van overtuigd dat bijvoorbeeld de schaarse open ruimte nog schaarser zou zijn zonder de provincies. Ook bij het redden van onroerend erfgoed hebben provincies een cruciale rol gespeeld."

Te veel overheid 

Jan Briers treedt Berx daarin bij. Nochtans wil de partij die hem destijds naar voren schoof - de N-VA - het provincieniveau er op termijn tussenuit. Dat is niet zo'n nieuwe eis. Al sinds het Egmontpact van 1977, dat de eerste stap vormde naar het federale België, klinkt de analyse dat er een overheidsniveau tussenuit zou moeten.
"Er is maar één reden", legt hij uit. "We hebben te veel overheid. We moeten daar rationaliseren. Cultuur, Jeugd, Welzijn zijn al naar Vlaanderen of de lokale besturen. Ik heb het gevoel dat dat lukt en dat men dat efficiënt opneemt. In het begin was dat niet het geval. Maar ik voel nu dat Vlaanderen het begrepen heeft."

Provincieraad

Als je het Briers zelf zou vragen, mag de verkozen provincieraad van hem wel verdwijnen. "We zouden die kunnen vervangen door een raad van burgemeesters, omdat die voor dat lokale niveau werkt. Maar zover zijn we nog niet."
De Oost-Vlaamse gouverneur stelt: "Zolang we niet naar grote gemeentefusies gaan, hebben de provincies een opdracht. Ik heb de 65 Oost-Vlaamse gemeenten bezocht en telkens voelde ik hoe dicht die provinciale ambtenaren bij de gemeenten staan. Dus voorlopig zou ik zeggen dat er geen reden is om de provincies af te schaffen."

Herbeluister de discussie over de provincies (met inleidende bijdrage van Marc Van De Looverbosch)

Lees ook