"Het staren naar coronacijfers maakt van ons soms waarzeggers in plaats van wetenschappers"
di 21 apr. - 9:51
"Je zou die hele coronacrisis kunnen beschouwen als een soort wereldwijd sociaal experiment" zegt Walter Weyns. "Maar je mag natuurlijk geen conclusies trekken over de uitkomst van een experiment als het nog niet is afgelopen. Maar iedereen probeert natuurlijk lessen te trekken."
Als mensen met het onbekende (zoals nu deze crisis) geconfronteerd worden zie je doorgaans twee mogelijke houdingen:
Ofwel ga je alles inzetten op rationaliteit. En gaan we onze handelingen baseren op cijfers, grafieken en wiskundige modellen. Wat veel mensen nu lijken te doen door het volgen van de voorschriften.
Ofwel gaan mensen de irrationele toer op, en vluchten ze in (bij)geloof of magisch denken. Zoals bij eerdere grote crisissen zal er allicht ook nu een opstoot van dit magisch denken zijn.
"Wij mensen snakken naar duidelijke handelingsmodellen en die vinden we in rituelen. Die kunnen ons het houvast geven wat we nu missen. Zo gaan we onze handen op den duur niet meer wassen omwille van de hygiënische voorschriften, maar wel omdat het een soort ritueel wordt. Maar ook onze hang naar cijfers kan een ritueel karakter krijgen. We hebben de indruk dat we aan de hand van cijfers in realtime kunnen zien hoe het gesteld is met de gezondheid van de wereld. Toch blijkt het allesbehalve evident om die cijfers juist te interpreteren, en geven ze eerder een vals houvast. Let wel, het is van het grootste belang dat er geteld wordt, er zijn zeker solide en duidelijke cijfers beschikbaar (het aantal ziekenhuisopnames bijvoorbeeld), maar het staren naar cijfers doet soms denken aan de oude Romeinen die naar de vlucht van de vogels keken om de toekomst te voorspellen. Cijfers maken van ons soms waarzeggers in plaats van wetenschappers."
"Verder denk ik dat we door deze coronacrisis vooral een versterking zullen zien van tendenzen die al langer bezig zijn. Zo is er al jarenlang een zoektocht bezig naar nieuwe woonvormen in de stad. Woonerven, cohousing of gemeenschappelijke tuinen moeten het wonen in de stad aantrekkelijker maken. Nu zie je door het dagelijkse achtuurapplaus voor de zorgverleners dat mensen in hun deuropening gaan staan of uit hun raam gaan hangen en zo ineens meer contact maken met hun buren. De combinatie van die (hernieuwde) kennismaking met de buren en van een betere ruimtelijke ordening zou dan tot een soort heropleving van het buurtleven kunnen leiden."
"Op wereldvlak lijken de effecten vooral heel paradoxaal. Enerzijds ontdekken we dat we in one world leven, want ja de hele mensheid wordt door het virus getroffen, anderzijds zien we een terugplooien op de natiestaat, en het sluiten van grenzen."
