De Ochtend
Hoe de rechtszaak rond haan Maurice het onderliggende conflict tussen stad en platteland in Frankrijk blootlegt
do 4 jul. - 3:10
Alles speelt zich af op Île d'Oléron, een eiland in de Atlantische Oceaan. Een toonbeeld van het Franse platteland, dat ook bekend is bij heel wat toeristen. In 2015 komt inwoner Corinne Fesseau thuis met een haan. Maurice, een roodkoper, zwart gevederd exemplaar.
De aankoop is niet naar de zin van Jean-Louis Biron en Joëlle Andrieux, een gepensioneerd koppel dat in de stad woont, maar al vijftien jaar lang een vakantiehuisje heeft op het rustige eiland, vlak naast het huis van Fesseau. Enkele weken per jaar komen ze op vakantie en dan willen ze rust. En laat dat woord net niet in het woordenboek van haan Maurice staan. Elke ochtend zet hij met veel plezier zijn keel open.
Deurwaarder
Er kwamen gesprekken, aangetekende brieven, verzoeken bij de burgemeester en er werd zelf een deurwaarder ingeschakeld die moest vaststellen dat de haan wel degelijk lawaai maakt 's ochtends vroeg. Fesseau isoleerde het kippenhok en verduisterde het, zodat haan Maurice niet meer kon zien wanneer het licht werd. Maar niets mocht baten. De tegenstellingen waren te groot, er kwam geen akkoord en vandaag moet een rechtbank zich buigen over het verhaal.
Het verhaal klinkt alleszins goed in de Franse - en nu ook internationale - pers. Want wat eerst een onschuldige burenruzie leek, is ondertussen uitgegroeid tot een Frans nationaal debat dat het eeuwenoude conflict tussen de plattelands- en stadsbewoners blootlegt.
Op het eiland is alleszins al een petitie opgestart om Maurice te steunen. Een petitie die ondertussen door tienduizenden Fransen is ondertekend. Volgens de plattelandsbewoners is het duidelijk: de mensen uit de stad die af en toe naar het platteland op vakantie komen, willen - op een "elitaire manier" - hun eisen opleggen.
Landelijk karakter
Verschillende burgemeesters mengen zich ondertussen in het debat. Zo staat de burgemeester van het dorpje waar Maurice woont volledig aan de kant van de haan én zijn eigenares. In de zomer van vorig jaar voerde hij een decreet in dat herinnert aan "het landelijke karakter" van Saint-Pierre d'Oléron.
"We moeten onze Franse waarden verdedigen", zegt hij. "Als je naar hier komt, moet je accepteren wat hier is." Dat gaat volgens hem dan om de dieren - zoals haan Maurice -, maar ook om de vissersboten en de kerkklokken, waar hij ook regelmatig opmerkingen over krijgt. Zo kreeg hij al mensen over de vloer die vroegen of de kerkklokken niet wat stiller konden luiden.
Als je naar hier komt, moet je accepteren wat hier is
"Dit gaat om meer dan enkel een haan", zegt Thibault Brechkoff, een politicus uit Dolus-d'Oléron, een ander dorpje op het eiland. "Dit gaat om de landelijke manier van leven. Het gaat om de definitie van wat het platteland is."
Maar ook honderden kilometers verder leeft het debat. Zo publiceerde Bruno Dionis du Séjour, de burgemeester van het kleine dorpje Gajac in de Gironde, een open brief waarin hij schrijft dat "het zingen van de haan, het geblaf van de hond, de kerkklok, het loeien van koeien en het getjilp van vogels nationaal erfgoed zijn". "Daar kan er geen rechtszaak tegen worden aangespannen."
Het zingen van de haan, het geblaf van de hond, de kerkklok, het loeien van koeien en het getjilp van vogels zijn nationaal erfgoed
Het gepensioneerde koppel dat de klacht indiende, wil zelf niet reageren in de pers, door de vele media-aandacht. "Ze worden voorgesteld als mensen die niet van de natuur houden, maar dat is niet zo", verdedigt hun advocaat. "Ze zijn niet tegen de haan, het gaat enkel om het lawaai. Het zijn geen stadsbewoners die per se tegen het platteland willen vechten."
Wegsturen
Het plan om de haan weg te sturen wanneer het gepensioneerde koppel in hun vakantiehuis is - zoals een bemiddelaar voorstelde - is alleszins geen optie voor Fesseau. "Ik zal niet gescheiden worden van mijn haan. Zij komen naar hier en zeggen dat ze hier hun thuis willen maken. Maar zij kunnen ons geen bevelen geven."
Hoe dan ook zingt de haan de laatste maanden nog maar amper, zegt zijn eigenares. "Vroeger was hij gelukkig. Alles ging zo goed. Maar nu voelt hij de tumult en de stress, waardoor hij de afgelopen maanden maar zelden heeft gezongen."
Beluister de reportage van correspondent Frank Renout in 'De Ochtend':
Bron: vrtnws.be en 'De Ochtend'
