De Wereld van Sofie
Hoe ‘roaring’ waren ‘the roaring twenties’?
di 5 jan. - 1:15
'The Great Gatsby' - in 2013 nog verfilmd door Baz Lurhmann met Leonardo DiCaprio in de hoofdrol - is hét iconische boek van de jaren twintig. Het is een verhaal over de tegenstelling tussen de oude rijken en de nieuwe rijken in New York. Een verhaal over decadentie ook, want Jay Gatsby organiseert in zijn huis grote feesten, met veel drank en losbandigheid.
Volgens professor Engelse literatuur Birgit van Puymbroek (VUB) vonden dat soort feestjes in werkelijkheid ook écht plaats: “Het idee van alle remmen los, van decadentie en extravagantie – dat leefde zeker bij die klasse waartoe ook de schrijver zélf zich graag rekende. Hij was een bekend figuur in het uitgaansleven in New York en berucht om zijn extravagante levensstijl.”
Vanuit rijk en wit perspectief
Maar we mogen niet vergeten dat er heel wat mensen waren die minder geld hadden toen. En die komen in het boek helemaal niet aan bod. '"The Great Gatsby' is duidelijk geschreven vanuit het perspectief van de rijke, witte klasse. Maar dat is maar één segment van de maatschappij dat wordt belicht.”
“De jaren 20, dat was bijvoorbeeld ook de zogenaamde Jazz Age, en dat voel je wel in de schrijfstijl en de plot (veel beweging, spanning, improvisatie,…). Maar de hoofdrolspelers van die jazz – de Afro-Amerikaanse bevolking - komen nauwelijks of slechts negatief aan bod in het boek.”
Niet alleen optimisme
Bovendien heerste in de jaren 20 - naast die positieve, optimistische vibe van het geloof in de toekomst , in technologie en vooruitgang – ook een negatievere sfeer. “Men zag in figuren als Hemingway, Gertrude Stein en Fitzgerald “the lost generation”: ze hebben geen richting, ze zijn verloren want de vaststaande waarden van voor de oorlog zijn ze kwijt…”
Die tegenstellingen, die uiteindelijk zullen leiden tot de Grote Depressie in de jaren 30, beletten niet dat 'The Great Gatsby' tot vandaag een grote aantrekkingskracht heeft. “Dat ligt zeker en vast aan het vakmanschap waarmee het geschreven is”, aldus Van Puymbroeck.
“Maar ook de glitter en glamour van die ‘roaring twenties’ spreekt nog altijd tot de verbeelding. Het is een soort andere werkelijkheid waaraan we ons graag spiegelen, waarnaar we verlangen en waar we van dromen. Zeker in tijden als deze.”
