Nieuwe Feiten
“Hutu’s mogen niet rouwen in Rwanda. Wat ik nu zeg, kan mijn leven kosten”
vr 5 apr. - 2:02
Marie Bamutese weet dat uit eerste hand. Haar familie leed zwaar tijdens de genocide. Haar ouders zijn Hutu’s. “Mijn vader werd vermoord toen hij vluchtte voor het leger van huidig president Paul Kagame, die met een Tutsi-leger het land veroverde en een eind maakte aan de genocide”, getuigt ze. “Mijn moeder en ik zwierven rond in de jungle van Congo, zij is onder dwang teruggebracht naar Congo en werd daar ook vermoord. Hun graven heb ik nooit gevonden.”
“Natuurlijk is het verschrikkelijk wat er gebeurd is met de Tutsi’s tijdens de genocide”, vertelt haar echtgenoot, VRT-journalist en Afrikakenner Peter Verlinden. “Ongeveer een half miljoen van hen lieten het leven tijdens de genocide. Maar betrouwbaar onderzoek toont aan dat ook een half miljoen Hutu’s gestorven zijn. Onder meer door toedoen van Tutsi’s van het leger van Kagame.”
Marie Bamutese wordt bedreigd om wat ze vertelt. Haar boodschap dat ook Hutu’s slachtoffer zijn van de genocide en dat Kagame zelf een moordenaar is, mag in Rwanda niet uitgesproken worden. “Hutu’s mogen niet rouwen in Rwanda. Wat ik nu zeg, kan mijn leven kosten. Als je zegt dat je als Hutu ook geleden hebt, ben je een negationist.”
Verlinden: “In Rwanda is er een wet die verbiedt dat je nog praat over Hutu’s en Tutsi’s, maar tegelijkertijd heten de gebeurtenissen in 1994 officieel ‘de genocide op de Tutsi’s’. Mensen die de moorden van Kagame aanklagen, zitten vast in gevangenissen en moeten jarenlang wachten op hun proces.”
25 jaar na de genocide kan het herstelproces dus niet plaatsvinden. “De Rwandezen die Marie en mij vertellen wat er op hun lever ligt, zitten met een groot onverwerkt trauma”, vertelt Verlinden. Voor het leed van de Tutsi’s is er erkenning. Maar in de rechtspraak nadien is geen enkel geval behandeld waarbij Hutu’s slachtoffer waren. Dat weegt als lood op de samenleving.”
Michel
Premier Michel vertrekt binnenkort naar Kigali om de genocide te gedenken. Verlinden: “Maar België en veel andere landen durven het huidige regime niet bekritiseren. Want als je dit soort dingen aankaart, beschuldigt het regime je van medeplichtigheid aan de genocide.”